Saturnus - manen

Phoebe – maan van Saturnus

Phoebe is één van de merkwaardigste manen van Saturnus. De maan draait op een afstand van 12.952.000 kilometer afstand zijn rondjes rond Saturnus en dat is meer dan vier keer meer dan zijn naaste buur, de maan Japetus. Phoebe en Japetus zijn de enige grote manen van Saturnus die niet in de buurt van het vlak van de evenaar van Saturnus draaien.

Phoebe, gefotografeerd door de Cassini-sonde.
Phoebe, gefotografeerd door de Cassini-sonde. Credit: By NASA/JPL/Space Science Institute – JPL image PIA06064, Public Domain,

Phoebe heeft ruwweg bekeken een sferische vorm met een diameter van ongeveer 220 kilometer. Dit is een vijfde van de diameter van de Aardse maan. Phoebe draait in 9 uur om zijn as en heeft 18 maanden nodig voor een omwenteling om Saturnus. De onregelmatige elliptische baan heeft een inclinatie van 30 graden ten opzicht van het baanvlak van Saturnus.

Phoebe heeft een heel donker oppervlak en reflecteert slechts 6% van het opvallende zonlicht. De donkerte en de onregelmatige retrograde baan laten vermoeden dat Phoebe waarschijnlijk een ingevangen object is. De donkerte van Phoebe duidt er op dat de maan vermoedelijk afkomstig is uit de buitenste delen van het zonnestelsel, een gebied waar heel veel donker materiaal voorkomt.

Er zijn wetenschappers die denken dat Phoebe een ingevangen Centaur is. Centauren zijn objecten uit de Kuipergordel die naar de binnenste delen van het zonnestelsel zijn verhuisd. Centauren worden gevonden tussen de asteroïdengordel en de Kuipergordel. Het zijn kleine objecten die tussen een asteroïde en een Kuipergordel-object invallen. Als Phoebe inderdaad een ingevangen Centaur is dan zullen de gedetailleerde opnames van de Cassini-sonde van deze maan wetenschappers de gelegenheid geven om een Centaur van nabij te onderzoeken.

Diverse kraters op de maan hebben namen gekregen.
Diverse kraters op de maan hebben namen gekregen.

Wetenschappers zijn sterk geïnteresseerd in centauren omdat men aanneemt dat ze al bestaan sinds de vorming van het zonnestelsel. Het zijn bouwstenen van het zonnestelsel, de restanten die nooit deel zijn gaan uitmaken van een planeet. Door de relatief geringe grootte is Phoebe nooit genoeg opgewarmd zodat de chemische samenstelling is veranderd.

Ontdekking

Phoebe is in augustus 1898 ontdekt door de Amerikaanse astronoom William Pickering.

Naamgeving

Phoebe is een andere naam voor de Griekse godin Artemis (door de Romeinen Diane genoemd). Ze was de jeugdige godin van de Aardse Maan, de bossen, de wilde dieren en de jacht. Ze is nooit getrouwd en trok veel op met haar broer Apollo.

Phoebe in cijfers

Ontdekt doorWilliam Pickering
Datum ontdekkingaugustus 1898
Gemiddelde afstand tot Saturnus12.947.913 km
Periapsis (dichtste nadering tot Saturnus)10.832.224 km
Apoapsis (grootste afstand tot Saturnus)15.063.602 km
Jaar550,3 Aardse dagen
Omtrek baan80.808.357,62 km
Gemiddelde baansnelheid6.118,5 km/u
Baan excentriciteit0,1634
Equatoriale inclinatie t.o.v. de baan175,243°
Gemiddelde straal106,5 km
Omtrek aan de evenaar669,2 km
Volume5.059.848 km3
Massa8.290.633.771.893.670.000 kg
Dichtheid1,638 g/m3
Oppervlakte142.530,92 km2
Zwaartekracht aan de oppervlakte0,049 m/s2
Ontsnappingssnelheid367 km/u
Synodiche rotatieperiode9,2735 uur
Albedo0,06
Tabel 1 – Phoebe in cijfers

Eerste publicatie: 20 mei 2013
Laatste eer gewijzigd op: 25 oktober 2022