Jupiter - manen

Sponde – maan van Jupiter

De maan Sponde maakt deel uit van de Pasiphae-groep. Dit is een groep manen die allemaal vergelijkbare baankarakteristieken hebben waardoor men aanneemt dat ze allemaal een gemeenschappelijke oorsprong hebben.

Alle manen van de Pasiphae-groep draaien in een retrograde beweging om Jupiter heen. Ook hun baan is sterk excentrisch met een grote inclinatie ten opzichte van het equatorvlak van Jupiter. Deze eigenschappen duiden op een gemeenschappelijke oorsprong echter vergeleken met de andere groepen van manen is het bij de Pasiphae-groep niet zeker of alle manen wel uit één botsing afkomstig zijn. Er is een groter verschil in kleur tussen de manen (variërend van grijs tot rood) en ook de spreiding in de baankarakteristieken is groter. In het bijzonder Sinope is vermoedelijk een ingevangen asteroïde die niks met de oorspronkelijke asteroïde heeft te maken.

Als Sinope niet tot de Pasiphae-groep behoort dan bevat de maan Pasiphae ongeveer 99% van de totale massa van de groep. Maakt Sinope wel deel uit van de groep dan nog vertegenwoordigt Pasiphae 87% van de originele massa. Geen van de manen van de groep is zwaar genoeg om zichzelf tot een bolvorm om te zetten dus men denkt dat alle manen een onregelmatige vorm hebben.

Sponde heeft een gemiddelde diameter van 2 kilometer. De maan draait op een gemiddelde afstand van 23,8 miljoen kilometer om Jupiter heen en heeft voor één omwenteling ongeveer 748 dagen nodig.

Ontdekking
Sponde is op 9 december 2001 ontdekt door S. Sheppard, D. Jewitt en J. Kleyna van het Mauna Kea observatorium op Hawaii.

Naamgeving
De originele aanduiding is S/2001 J5 maar de maan werd later vernoemd naar Sponde, een dochter van Themis en Zeus.

Sponde in cijfers
Ontdekt door S. Sheppard, D. Jewitt en J. Kleyna
Datum ontdekking 9 december 2001
Gemiddelde afstand tot Jupiter 23.790.000 km
Periapsis (dichtste nadering tot Jupiter) 16.338.972 km
Apoapsis (grootste afstand tot Jupiter) 31.241.028 km
Jaar 2,048761123 Aardse jaren
748,31 Aardse dagen
Omtrek baan 145.740.935,31 km
Gemiddelde baansnelheid 8115,0 km/u
Baan excentriciteit 0,3132
Equatoriale inclinatie t.o.v. de baan 151,153°
Gemiddelde straal 1,0 km (uitgaande van albedo = 0,04)
Omtrek aan de evenaar 6,3 km
Volume 4 km3
Massa 14.986.684.330.972 kg
Dichtheid 2,6 g/cm3
Oppervlakte 12,57 km2
Zwaartekracht aan de oppervlakte 0,001 m/s2
Ontsnappingssnelheid 5 km/u
Lengte van de dag onbekend

 

Eerste publicatie: 27 januari 2013
Laatste keer gewijzigd op: 18 september 2016

de manen van Jupiter