Astronomisch NieuwsRuimtevaart

Pluto groter dan gedacht

De New Horizons heeft vanmiddag zijn scheervlucht langs Pluto gemaakt maar het zal nog tot vannacht of morgenochtend duren voor de eerste resultaten bekend zijn. Ondertussen heeft de NASA gisteravond op een persconferentie bekend gemaakt dat Pluto groter is dan eerder werd aangenomen.

Pluto op 13 juli 2015
Deze foto van Pluto is gemaakt op 13 juli 2015, slechts 16 uur voor de dichtste nadering. De afstand tot Pluto bedroeg 766.000 kilometer. Klik op de foto voor een hoge resolutie opname. Credit: NASA

De metingen zijn de afgelopen dagen voor de New Horizons verricht en ze bevestigen wat al eerder werd vermoedt: Pluto is het grootste object in de Kuipergordel dat we kennen.

Pluto heeft een diameter van 2370 kilometer en dat is aan de bovenkant van eerdere schattingen. Hiermee komt een einde aan de discussie die al jaren wordt gevoerd over welk object in de Kuipergordel nu het grootste is.

De New Horizons zal op een afstand van 12.500 kilometer langs Pluto scheren, de kortste afstand tot de maan Charon zal 28.800 kilometer bedragen. Dit alles heeft vanmiddag plaatsgevonden om 13.49 uur Nederlandse tijd.

De nieuwe en definitieve metingen over de grootte van Pluto zijn gebaseerd op opnames die zijn gemaakt met de hoge resolutie lange afstandscamera (LORRI) aan boord van de New Horizons.

Sinds de ontdekking van Pluto in 1930 was er discussie over de grootte van de dwergplaneet.

Pluto is groter dan de dwergplaneet Eris. Dit object werd in 2005 ontdekt door Mike Brown. Eris bevindt zich veel verder weg dan Pluto. De ontdekking van Eris leidde tot de discussie over Pluto eigenlijk wel een planeet genoemd kon worden. Uiteindelijk werd in 2006 Pluto tot dwergplaneet gedegradeerd. Eris heeft een diameter van 2326 kilometer en si daarmee dus net een beetje kleiner dan Pluto.

Omdat Pluto nu dus een beetje groter is leidt dit er ook toe dat de dichtheid lager is dan eerder werd berekend. Er zal dus vermoedelijk iets meer ijs dan gesteente aanwezig zijn in de kern maar er zijn nog aanvullende meetgegevens nodig om de dichtheid precies te bepalen.

De onzekerheid over de grootte van Pluto heeft enkele tientalen jaren bestaan en werd mede veroorzaakt door het feit dat de dwergplaneet een erg ijle stikstof-atmosfeer heeft die de metingen bemoeilijkte. Daarnaast is de onderste laag van de atmosfeer, de troposfeer, vermoedelijk minder diep dan eerder werd aangenomen.

Omdat de grootste maan Charon geen atmosfeer heeft was hiervan de grootte en de dichtheid wel al goed bekend. De New Horizons heeft nu bevestigd dat Charon inderdaad een doorsnede heeft van 1208 kilometer.

Tijdens de persconferentie werd eveneens bevestigd dat Pluto een poolkap heeft die bestaat uit methaan-ijs en stikstof-ijs.

De New Horizons heeft ondertussen ook al metingen gedaan aan de manen Nix en Hydra. Nix heeft een doorsnede van ongeveer 35 kilometer terwijl Hydra ongeveer 45 kilometer groot is. Uit deze gegevens heeft het onderzoeksteam afgeleid dat beide manen een erg helder oppervlak hebben, vermoedelijk veroorzaakt door de aanwezigheid van ijs. Men denkt dat de gegevens die de New Horizons nu aan het verzamelen is zullen bewijzen dat beide manen onregelmatig van vorm zijn.

New Horizons heeft ook al gekeken naar de andere twee manen, Kerberos en Styx maar de resultaten daarvan worden later pas teruggestuurd naar de Aarde. Het signaal heeft voor een enkele reis naar de Aarde ruim 4,5 uur nodig. De verbinding is bovendien erg traag: 1 – 2 Kb/sec. Langzamer dan de ouderwetse telefoonmodems die we destijds in onze computers hadden zitten.

Bron: diverse persberichten, 14 juli 2015