Buitenaards leven - exoplaneten

π – planeet draait in 3,14 dagen om zijn ster

artist impressie pi-planeet
Planeet met de grootte van de Aarde draait in 3,14 dagen om zijn ster. Credit: NASA Ames/JPL-Caltech/T. Pyle, Christine Daniloff, MIT)

Een pas ontdekte exoplaneet ter grootte van de Aarde laat de banden tussen wiskunde en astronomie zien.

Wetenschappers hebben een exoplaneet gevonden die iedere 3,14 dagen om zijn ster draait. Dat is heel dichte benadering van de beroemde wiskundige constante pi. Pi is de verhouding tussen de omtrek van een cirkel en zijn diameter. Pi is ook een irrationeel getal; de cijfers rechts van de komma gaan voor altijd door.

De exoplaneet heet K2-315b en hij draait om een kleine ster die ongeveer 186 lichtjaar van ons in verwijderd. De exoplaneet werd gevonden in de data van de Kepler satelliet uit 2017. Dit was tijdens de verlengde K2-missie. De exoplaneet werd in 2020 bevestigd voor een netwerk van aardse telescopen dat SPECULOOS heet. SPECULOOS  is een acronym voor “Search for habitable Planets Eclipsing Ultracool Stars”.

De planeet draait met de regelmaat van de klok rond en volgens de onderzoekers kunnen we in deze tijden wel wat lol gebruiken en dus werd het artikel onder de titel “Pi Earth”a 3,14 day Earth-sized planet from K2’s Kitchen Served warm by the SPECULOOS team” in het tijdschrift “the Astronomical Journal” gepresenteerd.

Zoals de naam aangeeft is K2-315b de 315de exoplaneet die in de K2-data is gevonden. Dit betekent dat de ontdekkers net een exoplaneet te ver waren om voor nog meer overeenkomsten te zorgen.

De astronomen schatten dat K2-315b een grootte heeft van ongeveer 95% van de Aarde. Dit suggereert dat het een rotsachtige planeet is maar zeker is het niet want de massa van K2-315b is nog niet bekend.

De moederster van K2-315b heeft een grootte van slechts 1/5de van de Zon en is dus ook veel minder heet. Maar omdat de exoplaneet in een extreem nauwe baan om de ster draait is de oppervlaktetemperatuur toch erg hoog, ongeveer 175 °C. Daarmee is K2-315b veel te heet om leven zoals wij dat kennen te herbergen.

Maar, zoals de onderzoekers zeggen is de temperatuur wel perfect om koekjes te bakken. Speculoos is een in Nederland en België populair koekje en de naam SPECULOOS voor het netwerk van telescopen is bedacht door Belgische astronomen.

De Kepler ruimtetelescoop maakte gebruik van de transitiemethode in de jacht op exoplaneten. Dit betekent dat de telescoop keek naar hele kleine dipjes in de helderheid van een ster. Die dipjes kunnen worden veroorzaakt door planeten die, van ons uit gezien, voorlangs de ster bewegen. Ook de opvolger van de Kepler, de TESS, maakt gebruik van deze methodiek.

De Kepler werd in 2018, na een periode van 5,5 jaar wetenschappelijk onderzoek, door de NASA uitgeschakeld. Astronomen hebben aan de hand van de data van de Kepler al ongeveer 4300 bevestigde exoplaneten gevonden. Dit is ongeveer 2/3de van het totale aantal bekende exoplaneten. De ruimtesonde is al ongeveer 2 jaar buiten bedrijf maar nog steeds worden er aan de hand van de gegevens van de Kepler nieuwe exoplaneten gevonden.

Eerste publicatie: 26 september 2020
Bron: diverse persberichten