Astronomisch Nieuws

12 oktober 1915 – De ontdekking van Proxima Centauri

De buren van de Zon
De dichtstbijzijnde sterren van onze Zon, waaronder ook Proxima Centauri. Afbeelding via NASA PhotoJournal.

Astronomen dachten lange tijd dat Alpha Centauri de meest nabije ster tot de Aarde was. Maar toen vonden ze een kleinere, zwakkere ster die nog dichterbij is. Deze ster werd Proxima genoemd, de “meest nabije”.

12 oktober 1915. Op deze dag kondigde de Schotse astronoom Robert Innes, werkzaam aan de Union sterrenwacht in Johannesburg in Zuid-Afrika de ontdekking aan van wat we nu kennen als de dichtstbijzijnde ster na de Zon. Deze ster is Proxima Centauri, een van de drie bekende sterren in het Alpha Centauri systeem. De andere sterren zijn Alpha Centauri A en B. Hij kondigde zijn ontdekking aan in een artikel dat gedateerd is op 12 oktober 1915 met als titel “A Faint Star of Large Proper Motion”.

Voor deze aankondiging dachten astronomen dat Alpha Centauri de dichtstbijzijnde ster tot de Zon was. Maar Proxima Centauri, een kleine rode dwerg, bevindt zich met een afstand van 4,24 lichtjaar net een beetje dichterbij.

Ofschoon Alpha Centauri grondig door Innes was waargenomen vermoedde hij, als ervaren waarnemer met een voorliefde voor dubbelsterren, dat Alpha Centauri wellicht een begeleider had. Toen hij fotografische platen vergeleek die met tussenpozen van vijf jaar waren gemaakt zag hij dat een zeker zwak sterretje zich had verplaatst. Deze beweging was gelijk aan de verplaatsing van Alpha Centauri.

Na verder onderzoek concludeerde hij dat dit sterretje zich dichterbij de Zon bevond dan Alpha Centauri. In 1917 stelde hij voor om deze nieuwe ster Proxima Centauri te noemen. Proxima is het Latijnse woord voor “het dichtste bij”.

Tegenwoordig wordt Proxima Centauri algemeen beschouwd als de dichtstbijzijnde ster maar astronomen zijn er nog steeds niet helemaal van overtuigd dat de ster deel uitmaakt van het Alpha Centauri-systeem.

Alpha, Beta, en Proxima Centauri

De twee heldere sterren zijn Alpha en Beta Centauri. De rode cirkel geeft de locatie van Proxima Centauri aan. Met een afstand van iets meer dan een parsec is het de dichtstbijzijnde ster tot de Zon. De sterren bevinden zich in het sterrenbeeld Centaurus en zijn vanuit Nederland niet zichtbaar. Proxima is vermoedelijk d.m.v. de zwaartekracht verbonden met Alpha Centauri; de ster rechts. De andere heldere ster is Beta Centauri en die bevindt zich op een afstand van ongeveer 100 parsec (300 lichtjaar) van de Aarde Credit: Wikipedia/Skatebiker.

 

 

Eerste publicatie: 12 oktober 2019