Geschiedenis

13 maart 1781: de ontdekking van Uranus

Uranus - ringensysteem
Uranus en zijn ringen, de opname is gemaakt door de Hubble Space Telescope

William Herschel ontdekte tijdens zijn zoektocht tussen de sterren dat er een object was dat bewoog ten opzichte van de achtergrond. Het was de eerste planeet sinds de oudheid die werd ontdekt.

Op 13 maart 1781 werd de zevende planeet van het zonnestelsel, Uranus, per toeval ontdekt. De Britse astronoom William Herschel was bezig met een onderzoek van alle sterren die een helderheid van magnitude 8 hadden. Sterren dus die te zwak zijn om met het blote oog waargenomen te worden. Hij ontdekte een object dat in de tijd bewoog ten opzichte van de achtergrond van sterren. Dit betekende dat het object veel dichter bij moest zijn dan de sterren. In eerste instantie dacht Herschel dat hij een komeet had ontdekt maar later realiseerde hij zich dat het een nieuwe planeet moest zijn die in een baan om de Zon draait. Het zou de eerste planeet sinds de oudheid zijn die werd ontdekt.

Later bleek dat de planeet al sinds 1690 was waargenomen. Het was Herschel die de ware aard van dit verre object ontdekte.

Herschel stelde voor om het object Georgium Sidus te noemen, naar koning George III maar buiten Engeland was men niet bepaald blij met deze naam. Op voorstel van de astronoom Johann Elert Bode volgde men de naamgeving van de planeten uit de oudheid. Uranus, een oude God van de Hemel en één van de oudste Griekse goden werd ook wel Vadertje Hemel genoemd en werd gezien als de zoon en de echtgenoot van Gaia, moeder Aarde.

De grpte telescoop van Herschel in het Engelse Slough
De beroemde telescoop van William Herschel die tussen 1785 en 1789 werd gebouwd bij Observatory House in Slough, Engeland. Deze telescoop was gedurende vijftig jaar de grootste telescoop ter wereld (credit: Wikimedia Commons)

Koning George III vond het allemaal prima en hij sloeg Herschel tot ridder en benoemde hem tot hofastronoom. Het geld dat Herschel hiervoor kreeg was genoeg om te stoppen met zijn dagelijkse werkzaamheden als musicus en zich volledig te wijden aan het waarnemen van de sterrenhemel. Zo ontdekte hij nog manen bij andere planeten en stelde hij een atlas op van 2500 hemellichamen die we tegenwoordig nog steeds gebruiken.

Voyager 2 zorgde in 1986 voor de eerste close ups van de planeet Uranus.

In 1977 ontdekten astronomen gebruikmakende van het Kuiper Airborne Observatorium, dat Uranus ook ringen heeft. Deze ontdekking maakte Uranus destijds de tweede planeet met ringen.

In 1986 maakte de ruimtesonde Voyager 2 een scheervlucht langs de planeet. De kortste afstand bedroeg 81.500 kilometer. Deze scheervlucht vond plaats op 24 januari 1986. Voyager 2 maakte duizenden foto’s en verzamelde enorm veel andere gegevens over de planeet, zijn manen, ringen, atmosfeer, binnenste en het magneetveld dat de planeet omringd.

Tegenwoordig weten we dat Uranus een uitgebreid systeem van ringen heeft.

Volg de links als je meer wilt weten over Uranus of over William Herschel.

 

ow ja, op 13 maart 1938 werd ook ma Kuuke geboren. Gefeliciteerd mam!

Laatste bewerking: 27 februari 2016