14 januari – Nieuwjaar volgens de Juliaanse kalender

Vandaag, 14 januari 2017 is het nieuwjaarsdag volgens de Juliaanse kalender. Deze kalender werd in 46 voor Christus onder het regime van Julius Ceasar ingevoerd. De kalender wordt nog steeds door de Orthodox Christelijke kerk gebruikt.

Op 4 oktober 1582 bepaalde paus Gregorius per decreet dat de Juliaanse kalender werd opgevolgd door 15 oktober 1582 waarmee de Gregoriaanse kalander van start ging. Er trad namelijk een steeds groter tijdsverschil op tussen de Juliaanse kalander en de lente equinox aan het noordelijk halfrond en dat verschil leidde tot de invoering van de Gregoriaanse kalender.

De lente equinox zou jaarlijks op 21 maart moeten vallen maar het verschil tussen de Juliaanse kalender en de lente equinox bracht de seizoenen uit balans. In 1582 viel de lente equinox volgens de Juliaanse kalender op 10 maart.

In de Juliaanse kalender is ieder vierde jaar een schrikkeljaar van 366 dagen. Dit leidt er toe dat een gemiddeld Juliaans jaar 365,25 dagen lang is en dat is 11 minuten te lang in relatie tot het jaar berekend door de lente equinox.

Elf minuten klinkt niet als veel maar over een langere periode van eeuwen en millennia leidt dat tot een fout van één dag in ongeveer 28 jaar en die fout is niet te verwaarlozen.

De Gregoriaanse kalander paste de regels een beetje aan zodat de kalander beter in de pas loopt met de seizoenen. Zo zijn eeuwjaren die niet deelbaar zijn door 400 geen schrikkeljaren. Bijvoorbeeld het jaar 200 was een schrikkeljaar en ook het jaar 2400 zal een schrikkeljaar zijn maar de jaren 2100, 2200 en 2300 zullen normale jaren van 365 dagen zijn.

Eerste publicatie: 14 januari 2017
Bron: Earthsky.org