Geschiedenis

7 juli 2003 – Opportunity wordt naar Mars gelanceerd

NASA’s geliefde Marsrover Opportunity – bijnaam Oppy – werd op 7 juli 2003 gelanceerd en overtrof uiteindelijk alle verwachtingen. De rover was ontworpen om 90 Marsdagen mee te gaan en 1000 meter af te leggen. Maar het duurde 15 jaar en meer dan 45 kilometer voordat een stofstorm uiteindelijk een einde maakte aan de missie.

Artist impression van de marsrover Spirit
Artist impression van de marsrovers Spirit en Opportunity. Credit: NASA/JPL

7 juli 2003 – Opportunity op weg naar Mars

Opportunity werd op 7 juli 2003 naar Mars gelanceerd. Na een reis van ongeveer 7 maanden landde de rover op 25 januari 2004 in Meridiani Planum op Mars. Dit was drie weken nadat zijn tweelingbroer Spirit aan de andere kant van de planeet was geland. Spirit stopte in 2009 vanwege een mechanisch probleem en in 2010 met het terugsturen van signalen naar de Aarde.

Maar Opportunity – ontworpen om 90 Marsdagen mee te gaan en 1000 meter af te leggen – overtrof alle verwachtingen qua uithoudingsvermogen, wetenschappelijke waarde en levensduur. De missie van de rover eindigde in 2018 (officieel in 2019) na zo’n 15 jaar het oppervlak van de rode planeet te hebben verkend.

Behalve dat de rover zijn verwachte levensduur 60 keer overschreed legde hij ook meer dan 45 kilometer af. In juni 2018 trok er een enorme planeetomvattende stofstorm over de locatie van Opportunity heen. Vermoedelijk had die storm een grote negatieve invloed op de zonnepanelen van de rover. De  laatste communicatie van Opportunity vond plaats op 10 juni 2018.

Mars Opportunity rijdt 5000 dagen rond op Mars
Deze opname die is gemaakt in januari 2018 laat gestreept terrein zien in de Perseverance vallei. De Opportunity rover maakte zijn 5000ste zonsopkomst mee van een missie die oorspronkelijk voor 90 dagen was bedoeld. Credit: NASA/JPL

Het lange afscheid

NASA wist dat echter nog niet. Gedurende de late zomer en herfst van 2018 voeren ingenieurs van het Space Flight Operations facility van het Jet Propulsion Laboratory van de NASA een veelzijdige herstelstrategie van acht maanden uit om te proberen de rover te laten communiceren. Ze stuurden meer dan 1000 commando’s naar de rover … maar er kwam geen reactie. In wat een maandenlange stroom van emoties werd begonnen ruimtevaartfans op Twitter en andere social mediaplatforms de hashtags #TankYouOppy en #GoodnightOppy te gebruiken.

Technici deden op 12 februari 2019 hun laatste poging om Opportunity nieuw leven in te blazen. Ze begonnen met een “wake-up song” die in de controlekamer van JPL werd gespeeld. Zoals tegen die tijd werd verwacht waren die laatste pogingen tot communicatie tevergeefs. Opportunity bleef zwijgen .

Opportunity, de kleine marsauto die alles kon

Vanaf de dag dat Opportunity landde, werkte een team van missie-ingenieurs, roverbestuurders en wetenschappers op Aarde samen om de rover van de ene geologische vindplaats op Mars naar de andere te brengen. ze stippelden werkbare paden uit over ruig terrein zodat de 174 kilogram zware Opportunity om en over rotsen en rotsblokken kon manoeuvreren en met grind bezaaide hellingen met een hoek tot 32% kon nemen. Opportunity kon kraterbodems, heuvels en mogelijke droge rivierbeddingen doorkruisen. Zijn laatste onderneming bracht hem naar het westelijke deel van de Perseverance vallei. Opportunity’s prestaties omvatten o.a.:

  • Een eendaags rijrecord op Mars van 220 meter. Record werd op 20 maart 1995 gevestigd.
  • Opportunity retourneerde meer dan 217.000 afbeeldingen waaronder 15 260° kleurenpanorama’s.
  • De oppervlakken van 52 rotsen werden blootgelegd om verse minerale oppervlakken te onthullen voor analyse.
  • 72 extra doelen werden schoongemaakt om ze voor te bereiden op inspectie met spectrometers en een microscopische camera.
  • Hematiet vinden, dit is een mineraal dat in water ontstaat, op de landingsplaats.
  • Het ontdekken van sterke aanwijzingen bij de Endeavour krater van de werking van oud water, vergelijkbaar met het drinkbare water van een vijver of meer op Aarde.

In onderstaande video spreekt Steve Squyres van JPL over de missie en het belang van Opportunity:

Uitdagingen overwinnen

Al die prestaties waren niet zonder soms forse uitdagingen. In 2005 verloor Opportunity het vermogen om een van zijn voorwielen te besturen en een vastzittende verwarming dreigde het beschikbare vermogen van d e rover ernstig te beperken. Een rimpeling in het zand van Mars stopte bijna de opmars van de rover. Twee jaar later bracht een stofstorm van twee maanden de rover in gevaar. In 2015 ging het 256 Mb grote flashgeheugen verloren en in 2017 verloor de rover ook de besturing van het andere voorwiel.

Elke keer dat de rover een obstakel tegenkwam bedacht het Opportunity-team op Aarde een oplossing waarmee de rover kon terugveren. De enorme stofstorm in 2018 bleek echter te veel voor de meest ervaren Mars-ontdekkingsreiziger uit de geschiedenis.

Marsrover Opportunity
Marsrover Opportunity. Credit NASA/JPL

Samengevat: de Opportunity rover van de NASA werd op 7 juli 2003 gelanceerd. De missie eindigde officieel op 13 februari 2019.

Eerste publicatie: 7 juli 2023
Bron: EarthSky