AE Aurigae
AE Aurigae is een hete blauwe hoofdreeksster die ongeveer 1320 lichtjaar van de Aarde is verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Voerman – Auriga. De ster heeft een gemiddelde schijnbare helderheid van magnitude 5,96 en is daarmee, onder uitzonderlijk goede omstandigheden, zichtbaar met het blote oog. De ster verlicht de emissie- en reflectienevel IC 405 die zichtbaar is in kleine telescopen.
Type ster
AE Aurigae is een hete blauwe ster van spectraalklasse O9.5V. het is een jonge ster die nog steeds waterstof in zijn kern omzet tot helium. De ster heeft een massa van 25 zonsmassa en het zal niet lang duren voor de ster de hoofdreeks verlaat en evolueert tot een lichtsterke superreus. Als de ster aan het einde van zijn leven is gekomen zal hij exploderen als een supernova.
AE Aurigae heeft een straal van 7,47 keer die van de Zon en draait met ene snelheid van 25 km/s om zijn as. De oppervlaktetemperatuur bedraagt 33.000 Kelvin en de lichtsterkte is 59.000 keer die van de Zon. De leeftijd van AE Aurigae wordt geschat op ongeveer 2,6 miljoen jaar.
AE Aurigae is geclassificeerd als een Orion-veranderlijke ster. Dit zijn sterren die onregelmatige en eruptieve helderheidsvariaties vertonen van verschillende magnitudes groot. Het zijn erg jonge sterren en men neemt aan dat ze regelmatig worden als ze de hoofdreeks betreden. De helderheid van AE Aurigae varieert tussen magnitude 5,78 en 6,08.
AE Aurigae is een zogenaamde “runaway”-ster. Men vermoedt dat de ster kort na zijn ontstaan uit de Orionnevel is gestoten, vermoedelijk als gevolg van een botsing tussen twee groepen dubbelsterren. De hete blauwe sterren Mu Columbae en 53 Arietis in de sterrenbeelden Columba – Duif en Aries – Ram zijn vermoedelijk in dezelfde periode, ongeveer 2,5 miljoen jaar geleden, ook uit de Orionnevel gestoten. De banen van deze sterren zijn terug te leiden naar het Trapezium, de centrale open sterrenhoop in de Orionnevel. Het dubbelstersysteem Iota Orionis – Hatysa in het Zwaard van Orion is vermoedelijk het andere systeem dat bij de botsing was betrokken.
IC 405 – de Vlammende Sternevel
AE Aurigae verlicht de emissie- en reflectienevel IC 405, ook wel de Vlammende Sternevel genoemd. Deze nevel is ongeveer 1500 lichtjaar van ons verwijderd. De nevel heft een schijnbare helderheid van magnitude 6 en is al in kleine telescopen zichtbaar. De nevel heeft een schijnbare grootte van 37 * 19 boogminuten en dat komt overeen met een diameter van ongeveer 5 lichtjaar.
De wolk van interstellair gas en koolstofrijk stof is niet de geboorteplaats van AE Auriga. Het is een losstaande waterstofwolk waar de ster momenteel op grootte snelheid doorheen beweegt.
Tijdens de beweging door de wolken van gas en stof creëert AE Aurigae een sterke booggolf. In 2012 detecteerden astronomen röntgenstraling afkomstig van de schokgolf op 30 boogseconden ten noordoosten van de ster.
Over ongeveer 20.000 zal AE Aurigae de nevel weer hebben verlaten en zullen de gloeiende wolken voor ons uitdoven.
Wetenswaardigheden
AE Aurigae wordt soms wel de Vlammende Ster van Schaeberle genoemd, dit naar de Duits-Amerikaanse astronoom John Martin Schaeberle die de emissienevel IC 405 op 21 maart 1892 ontdekte.
De Duitse astronoom en astrofotograaf Max Wolf en de Hongaarse astrofotograaf Eugen von Gothard ontdekten de Vlammende Ster Nevel kort hierna ook. Max Wolf was de eerste die AE Aurigae vernoemde naar de “Vlammende Ster”. Hij beschreef de ster als een brandend object waaruit verschillende gekromde vlammen leken te komen als gigantische zonnevlammen.”
IC 405 is als Caldwell 31 opgenomen in de Caldwell -catalogus van Sir Patrick Moore. Dit is een catalogus van deepsky -objecten die door amateurastronomen kunnen worden waargenomen.
Astronomen nemen aan dat Mu Columbae de dubbelster van AE Aurigae was voordat de twee sterren in botsing kwamen met een ander dubbelstersysteem en langs verschillende trajecten werden verdreven. De sterren bewegen zich met dezelfde snelheid van ongeveer 127 km/s. hun gemeenschappelijke punt van oorsprong kruist met Iota Orionis. Net als AE Aurigae is Mu Columbae een supernova kandidaat. Het is een ster van spectraalklasse O met een massa van 16 zonsmassa. De ster is ongeveer 1300 lichtjaar van ons verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Columba – Duif.
Naamgeving
AE Aurigae heeft geen eigennaam maar wordt meestal aangeduid met zijn variabele steraanduiding AE Aurigae. De ster is informeel bekend als de Vlammende Ster omdat hij de omringende nevel IC 405 verlicht.
In de Henry Draper Catalogus wordt de ster aangeduid als HD 34078 en als HIP 24575 in de Hipparchos Catalogus.
Locatie
AE Aurigae bevindt zich in de zeshoek van Auriga, dit is een opvallend asterisme in het sterrenbeeld Voerman – Auriga. De ster kan worden gevonden op de kruising van denkbeeldige lijnen getrokken van Elnath door Almaaz en van Mahasin naar Hassaleh. Deze sterren vormen samen met Capella en Menkalin de zeshoek van Auriga. Capella, Menkalin, Mahasin, Hassaleh en Almaaz zijn de helderste sterren in Auriga en Elnath is de op één na helderste ster in Taurus – Stier. Elnath markeert de noordelijke hoorn van de Stier.
how to find ae aurigae,were is ae aurigae in the sky,ae aurigae finder chart. AE Aurigae location, image: Stellarium
AE Aurigae en IC 405 bevinden zich in een gebied dat rijk is aan deepsky objecten. In hetzelfde gebied bevinden zich ook de nevels IC 410, IC417 en NGC 1931 en de heldere open sterrenhopen Messier 36 en Messier 38.
Sterrenbeeld
AE Aurigae bevindt zich in het sterrenbeeld Voerman – Auriga. Dit sterrenbeeld vertegenwoordigt de voerman/wagenmenner en is een van de meest herkenbare noordelijke sterrenbeelden. De helderste sterren van Auriga vormen een zeshoek samen met Elnath in het naburige sterrenbeeld Stier. Capella, de helderste ster van Auriga is de zesde helderste ster aan de sterrenhemel.
Auriga is het 21ste grootste sterrenbeeld van de 88 en stekt zich uit over 657 vierkante graden van de noordelijke hemel. Et is een van de Griekse sterrenbeelden, gecatalogiseerd door de Griekse astronoom Ptolemeus in zijn Almagest in de 2de eeuw na Christus. In de Griekse mythologie wordt Auriga geassocieerd met Erichthonius, de uitvinder van de quadriga (de strijdwagen met vier paarden) en met Amalthea, de geit die Zeus verzorgde en hem verborgen hield voor zijn vader Kronos.
Opmerkelijke sterren in Auriga zijn onder andere het viervoudige stersysteem Alpha Aurigae – Capella, de Alpha2 Canum Venaticorum-veranderlijke ster Theta Aurigae – Mahasim, de Algol-veranderlijken Beta Aurigae – Menkalinan en Epsilon Aurigae – Almaaz en Zeta Aurigae – Saclateni, de hete blauwe ster Eta Aurigae – Hadus en de K-klasse reus Iota Aurigae – Hassaleh.
De Voerman bevat verschillende relatief heldere deepsky objecten. Dit zijn o.a. de open sterrenhopen Messier 36, Messier 37 en Messier 38, NGC 2281 en NGC 1664, de nevels IC 405, IC 410, IC 417 en NGC 1931.
De beste tijd van het jaar om AE Aurigae en andere sterren en deepsky objecten in de Voerman waar te nemen is tijdens de maanden februari en maart als het sterrenbeeld in de vroege avond hoger boven de horizon staat. Het gehele sterrenbeeld is zichtbaar van locaties ten noorden van -40°.
De 10 helderste sterren in Auriga zijn Capella (Alpha Aur, mag. 0,08), Menkalinan (Beta Aur, mag. 1,90), Mahasim (Theta Aur, mag. 2,62 – 2,70), Hassaleh (Iota Aur, mag. 2,69), Almaaz (Epsilon Aur, mag. 2,92 – 3,83), Haedus (Eta Aur, mag. 3,18), Saclateni (Zeta Aur, mag. 3,70 -3,97), Delta Aurigae (mag. 3,72), Nu Aurigae (mag. 3,96), en Pi Aurigae (mag. 4,25).
AE Aurigae
| Spectraalklasse | O9.5V |
| Variabel type | Orion-veranderlijke |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 5,96 (5,78 – 6,08) |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 1320 – 410 |
| Radiale snelheid (km/sec) | 56,70 |
| Massa (zon) | 23 |
| Lichtsterkte (zon) | 59.000 |
| Straal (zon) | 7,47 |
| Temperatuur (Kelvin) | 33.000 |
| Rotatiesnelheid (km/sec) | 25 |
| Leeftijd (miljoen jaar) | 2,6 |
| Sterrenbeeld | Auriga – Voerman |
| Namen en aanduidingen | AE Aurigae HD 34078 HIP 24575 |
Eerste publicatie: 22 maart 2025
Bron: wikipedia & vele anderen
