ster van de week

Almach – een viervoudig stersysteem

Almach in het sterrenbeeld Andromeda
Midden november staat het Grote Vierkant van Pegasus hoog in het zuiden. In het centrum van de kaart de heldere ster Alpheratz met van daaruit de twee slierten sterren van het sterrenbeeld Andromeda. Credit: Kuuke’s Sterrenbeelden.

Het sterrenbeeld Andromeda is beroemd om de Andromedanevel maar iedereen met een kleine telescoop zoekt ook eens naar de ster Almach – Gamma Andromedae – die in een telescoop een hele mooie dubbelster blijkt te zijn. Eén component van deze telescopische dubbelster is goudkleuring en de andere is indigoblauw. Nader onderzoek heeft aangetoond dat Almach feitelijk uit vier sterren bestaat.

Op zoek naar Almach

Almach markeert de linkervoet van Andromeda. We gaan Almach opzoeken uitgaande van het Grote Vierkant van Pegasus. Vanuit het Grote Vierkant ontspringen, startende bij de ster Alpheratz, twee slierten sterren. Dit is het sterrenbeeld Andromeda.

Neem de onderste sliert sterren, de derde ster van deze sliert is Almach. De ster is van de 2-de magnitude en is ongeveer even helder met de sterren van de steelpan van de Grote Beer. Almach bevindt zich op een afstand van ongeveer 350 lichtjaar van de Aarde.

Almach lijkt een enkelvoudige ster maar in werkelijkheid zijn het er vier. Door een telescoop gezien verandert Almach in twee mooi gekleurde sterren. De grootste ster heeft een gouden kleur en de kleinere is blauw van kleur. Gebruik een vergroting van ongeveer 75x voor het mooiste beeld. Er zijn veel dubbelsterwaarnemers die de kleuren van Almach veel mooier vinden dan die van de ster Albireo in het sterrenbeeld Cygnus – Zwaan. In de herfst zijn beide sterren tegelijkertijd zichtbaar dus oordeel zelf.

Het was de astronoom Johann Tobias Mayer die in 1778 zijn telescoop op de ster richtte en ontdekte dat het om een dubbelster gaat. Tegenwoordig weten we ook dat de kleinere blauwe ster eigenlijk uit drie sterren bestaat waarmee het totale aantal sterren in het Almach-systeem dus op vier komt.

Almach bevindt zich niet zo heel erg ver uit de buurt van de beroemde veranderlijke ster Algol in het sterrenbeeld Perseus. Als Algol in zijn maximum is dan is de ster ongeveer even heldere als Almach.

 

Eerste publicatie: 15 november 2017