Ruimtevaartnieuws

Artemis 1 cubesat faalt tijdens scheervlucht langs de Maan

Een kleine NASA-maansonde slaagde er niet in een cruciale manoeuvre uit te voeren. Deze manoeuvre stond gepland voor maandag 21 november 2022. Maar de cubesat kan zijn missie om te zoeken naar water op de Maan mogelijk toch nog redden.

Artist impressie van de LunaH-Map cubesat
NASA’s LunaH-Map cubesat is ontworpen om de verdeling en de hoeveelheid waterstof in het gebied van de zuidpool van de Maan te meten. Credit: NASA/Arizona State University

De LunaH-Map-ruimtesonde is een van de 10 cubesats die op 16 november 2022 zijn gelanceerd als extra lading tijdens de Artemis 1-missie.

LunaH-Map is ontworpen om de verdeling en hoeveelheid waterstof – en bij uitbreiding waterijs – nabij de zuidpool van de Maan in kaart te brengen. Dergelijke gegevens zijn van groot belang voor het Artemisprogramma van de NASA dat tot doel heeft een bemande onderzoekspost in deze regio te bouwen.

De cubesat zou maandag een motor afvuren tijdens zijn scheervlucht langs de Maan maar slaagde daar niet in. Dit is vermoedelijk het gevolg van een vastzittende klep in het voortstuwingssysteem, aldus NASA.

Maar de missie is niet noodzakelijkerwijs verloren. De andere systemen van LunaH-Map lijken normaal te werken en door de klep te verwarmen kan deze vrijkomen waardoor het voortstuwingssysteem ook online komt.

Als het voortstuwingssysteem in de komende maanden beschikbaar komt kan de missie nog steeds een deel of het geheel van de oorspronkelijke wetenschappelijke missie van LunaH-Map herstellen. Op de huidige baan van de ruimtesonde zijn alternatieve trajecten beschikbaar om een baan om de Maan te bereiken – inclusief banen die metingen op lage hoogte van het maanoppervlak mogelijk maken.

Als het langer duurt om de huidige storing te verhelpen zou LunaH-Map ook verder weg in het zonnestelsel werk kunnen vinden. Er kunnen baanoplossingen buiten het Aarde-Maansysteem bestaan die de cubesat dicht bij bepaalde asteroïden brengt. De cubesat kan van die asteroïden hun waterstofinhoud karakteriseren.

LunaH-Map, dat wordt geleid door onderzoekers van de Arizona State University, is niet de enige Artemis 1-cubesat die problemen ondervindt na te zijn gelanceerd door de Space Launch System-raket van de NASA. De Japanse OMOTENASI-cubesat ondervond bijvoorbeeld communicatieproblemen en kon daardoor geen kleine lander op de Maan laten vallen.

De Near-Earth Asteroid (NEA) Scout-sonde van de NASA is ook sinds de lancering op 16 november 2022 stil. Dat geldt ook voor de Team Mils-cubesat en vermoedelijk ook voor de LunIR-cubesat.

Artemis 1. De eerste missie van het Artemisprogramma, stuurt een onbemande Orioncapsule op een reis van bijna 26 dagen naar een baan om de Maan en terug.

Orion moet op 25 november 2022 in een verre, langgerekte retrograde baan om de Maan komen. De capsule zal daar ongeveer een week blijven en dan terugkeren naar de Aarde. Als alles volgens plan verloopt landt de Orion op 11 december 2022 in de oceaan.

Artemis 2 zal vermoedelijk in 2024 of 2025 astronauten in een baan rond de Maan lanceren. Ongeveer een jaar later zal Artemis 3 mensen nabij de zuidpool van de Maan laten landen.

Eerste publicatie: 23 november 2022
Bron: NASA, space.com