Astronomisch Nieuws

ASKAP radiotelescoop ontdekt nieuwe extragalactische pulsar

PSR J0523-7125 is een sterk circulaire gepolariseerde variabele pulsar in de Grote Magelhaanse Wolk. Het is de helderste extragalactische pulsar die we kennen en het zou zelfs de meest lichtgevende pulsar kunnen zijn die ooit is gevonden.

PSR J0523-7125 lijkt op een gewone bron van radiolicht.
Een deel van de Grote Magelhaanse Wolk, vastgelegd onder normale omstandigheden door de MeerKAT radiotelescoop. PSR J0523-7125 lijkt op een gewone bron van radiolicht. Credit: Yuanming Wang.

Pulsars bieden astrofysici potentiële toepassingen op gebieden zoals het genereren van willekeurige getallen en geleidingssystemen voor ruimtevaartuigen.

Het zijn snel draaiende neutronensterren die twee bundels van gepolariseerd radiolicht uitzenden. Terwijl de bundels door de ruimte flitsen creëren ze een unieke tijd- en polarisatiehandtekening.

Traditionele methodes om pulsars te vinden gaan uit van zijn flikkering in de gegevens van een radiotelescoop maar pulsars die te snel of te langzaam zijn kunnen dan worden gemist. Door in plaats daarvan naar gepolariseerd licht te kijken kunnen pulsars buiten de gebruikelijke rotatietijden, worden bevonden.

Als onderdeel van de Australian Kilometre Array Pathfinder (ASKAP) Variables and Slow Transients Survey gebruikten Yuanming Wang en haar collega’s de ASKAP radiotelescoop om hun nieuwe methode om naar pulsars te zoeken, toe te passen.

Door een astronomische versie van een “zonnebril” te gebruiken om gepolariseerd licht op te vangen vonden ze PSR J0523-7125. Dit is een nooit eerder geziene pulsar die 10 keer helderder is dan enig andere gevonden pulsar buiten ons eigen sterrenstelsel.

Volgens Wang was de ontdekking een geweldige verrassing. De onderzoekers hadden niet verwacht een nieuwe pulsar te vinden, laat staan de helderste.

Maar met de nieuwe telescopen waar men nu toegang toe heeft, zoals ASKAP en zijn zonnebrillen, is het echt mogelijk. De astronomen bevestigden vervolgens hun ontdekking met de MeerKAT-radiotelescoop.

Men verwacht met deze nieuwe techniek meer pulsars te kunnen vinden. Dit is de eerste keer dat en op systematische en routinematige manier naar de polarisatie van een pulsar heeft kunnen zoeken.

Vanwege zijn ongebruikelijke eigenschappen werd deze pulsar gemist door eerdere studies, ondanks zijn helderheid.

Het is ongelooflijk dat de eerste pulsar die met deze techniek is gevonden meteen een heel extreem exemplaar is. Dit geeft volgens de onderzoekers aan dat er nog veel meer is te verwachten van deze techniek en dat astronomen nog steeds nieuwe manieren vinden om enkele van hun grootste vragen te beantwoorden.

De ontdekking van PSR J0523-7125 is beschreven in een artikel dat op 1 mei 2022 is gepubliceerd in de Astrophysical Journal.

Artikel: Yuanming Wang et al. 2022. Discovery of PSR J0523-7125 as a Circularly Polarized Variable Radio Source in the Large Magellanic Cloud. ApJ 930, 38; doi: 10.3847/1538-4357/ac61dc

Eerste publicatie: 4 mei 2022
Bron: Sci-News