Asteroïde 2021 QM1 is geen gevaar meer voor de Aarde
Een in augustus 2021 ontdekte asteroïde leek op ramkoers met de Aarde te liggen. Maar een uitgebreide waarneemcampagne waarbij een van ’s werelds krachtigste telescopen was betrokken sloot de ruimterots uiteindelijk uit als een risico.
De asteroïde, 2021 QM1 genaamd, bezorgde astronomen behoorlijk wat hoofdpijn. Volgens de ESA was het op een gegeven moment “de meest risicovolle asteroïde die de mensheid kent”. Uit berekeningen bleek dat de asteroïde in april 2052 met de Aarde zou botsen. Zelfs na meerdere waarnemingen en berekeningen van zijn baan.
Men had er de Very Large Telescope van de ESO in Chili voor nodig, een van de krachtigste optische telescopen ter wereld, om de botsing uiteindelijk uit te sluiten. De telescoop moet de 50 meter grote ruimterots volgen terwijl deze zo ver van de Aarde bewoog dat het uiteindelijk “de zwakste asteroïde ooit werd die is waargenomen”, aldus ESA.
Meerdere telescopen hebben 2021 QM1 waargenomen kort nadat de steroïde werd gevonden door de Mount Lemmon sterrenwacht in Tucson, Arizona. Aanvankelijk leek het met elke nieuwe waarneming steeds zekerder dat de asteroïde over drie decennia “gevaarlijk dicht” bij de Aarde zou komen. Een asteroïde van 50 meter groot zou schade kunnen veroorzaken vergelijkbaar met die van de atoombom die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog door de Verenigde Staten op Hiroshima werd gegooid. Dus astronomen maakten zich grote zorgen over de berekeningen.
Deze vroege waarnemingen gaven astronomen meer informatie over de baan van de asteroïde. Die baan werd in de toekomst geprojecteerd en men zag dat de asteroïde in 2052 gevaarlijk dicht bij de Aarde zou kunnen komen. Hoe vaker de asteroïde werd waargenomen hoe groter dat risico werd.
Met het voorspelde botsingsrisico onaangenaam hoog verdween de asteroïde enkele maanden in de gloed van de Zon terwijl zijn baan hem dichter bij de Aarde bracht. Astronomen wisten dat tegen de tijd dat de asteroïde weer een donkere hemel zou bereiken die te ver weg en daarom te zwak zou zijn om door de meeste telescopen op Aarde te kunnen worden gezien. Ze riepen daarom de hulp in van de Very Large Telescope, die met zijn 8 meter grote spiegel een redelijke kans had om de asteroïde te vinden. Toch was het een flinke klus.
Er was maar weinig tijd om de risicovolle asteroïde te spotten. Om het nog erger te maken ging de asteroïde door een gebied aan de sterrenhemel met de Melkweg als achtergrond. De kleine, zwakker wordende asteroïde zou gevonden moeten worden tegen een achtergrond van duizenden sterren. Het zou een van de lastigste asteroïdewaarnemingen ooit worden voor de VLT.
De telescoop slaagde erin om 2021 QM1 te vinden toen deze een helderheid had van magnitude 27. Ter vergelijking: de helderheid van de Zon bedraagt magnitude -27, de helderste sterren hebben een helderheid van ongeveer magnitude 0. De magnitudeschaal keert de werkelijke helderheid van objecten om.
De waarneemcampagne leverde voldoende gegevens op voor de planetaire verdedigers om de baan van 2021 QM1 te verfijnen en de botsing van 2052 uit te sluiten.
Sinds het begin van de waarnemingen zijn er meer dan 1 miljoen asteroïden in ons zonnestelsel gevonden. Ongeveer 30.000 asteroïden komen in de buurt van de Aarde. Astronomen kennen de banen van de meeste van de grote asteroïden die de planeet zouden kunnen bedreigen maar er zijn nog veel kleintjes, zoals 2021 QM1, die kunnen zorgen voor significante schade, die we nog niet kennen.
Eerste publicatie: 3 juli 2022
Bron: space.com & anderen
