Zonnestelsel Nieuws

Astronomen verrast door jong ijs aan de zuidpool van de Maan

Waterijs op de Maan
Deze afbeelding toont de verdeling van oppervlakte ijs aan de zuidpool van de Maan (links en de noordpool van de Maan (rechts) zoals gevonden door de Moon Mineralogy Mapper van de NASA aan boord van de Indiase ruimtesonde Chandrayaan-1. Blauw zijn de ijsafzettingen en grijs de oppervlaktetemperatuur waarbij donkergrijs lagere temperaturen zijn dan lichtgrijs. Credit: NASA

Sommige ijsafzettingen op de maan zijn jonger dan verwacht. Bovendien lijkt het erop dat deze afzettingen afkomstig zijn van verschillende bronnen en verschillende tijdstippen in de geschiedenis van ons zonnestelsel. Dit schrijven astronomen in een onlangs verschenen artikel.

Het ijs op de Maan kan in permanent beschaduwde kraters op de Maan overleven. Dit ijs kan belangrijk zijn als er menselijke missies uitgevoerd gaan worden. Water is immers essentieel voor mensen om de kunnen overleven. Bovendien kan het water een grondstof voor raketbrandstof zijn.

Onderzoekers maakten gebruik van gegevens van de Lunar Reconnaissance Orbiter van de NASA om ijsafzettingen rond de zuidpool van de maan te bestuderen. Dit is het gebied waar de NASA vanaf 2024 mensen wil laten landen. De meeste afzettingen zijn miljarden jaren oud maar enkele afzettingen zijn, geheel onverwachts, veel jonger.

Het overgrote deel van het ijs is niet ouder dan 3,1 miljard jaar en dat komt overeen met de leeftijd van de bestudeerde kraters. Omdat dit ijs verspreid ligt over de vloer van de kraters is het vermoedelijk oud. Inslagen van micrometeorieten gedurende lagere tijd hebben het ijs verpulverd. Aan het oppervlak lijkt het ijs sterk gefragmenteerd maar het is niet uitgesloten dat er onder het oppervlak grotere hoeveelheden aanwezig zijn.

Volgens de onderzoekers zijn er modellen van bombardementen door de tijd heen die laten zien dat het ijs zich met de diepte begint te concentreren. Dus als je een oppervlaktelaag hebt die oud is, zou je eronder meer verwachten.

De jongere afzettingen komen voor in kraters die scherpere randen hebben en die niet in de tijd door micrometeorieten zijn geërodeerd. Dat was voor de onderzoekers een verrassing. Er waren voorheen geen waarnemingen beschikbaar van ijs in jongere koudevallen.

Als de ijsafzettingen op de Maan verschillende leeftijden hebben dan zou zit kunnen betekenen dat ze ook een andere herkomst hebben. Ouder ijs kan afkomstig zijn van kometen en asteroïden die te pletter sloegen op de maan of door oude vulkanische activiteit op de Maan.

Vulkanen, komen en asteroïden kunnen de laatste paar miljard jaar niet veel zijn voorkomen dus het nieuwere ijs is vermoedelijk afkomstig van micrometeorieten of het is door de zonnewind naar de Maan meegevoerd (de zonnewind is de constante stroom van geladen deeltjes die de Zon uitzendt).

Het onderzoeksteam benadrukt dat er meer onderzoek nodig is maar helaas zal de NASA op zijn vroegst in 2024 in dit gebied astronauten laten landen.

Volgens het onderzoeksteam kan de leeftijd van de afzettingen mogelijk iets zeggen over de herkomst van het ijs en dat kan dan weer helpen bij het begrijpen van de bronnen en de verdeling van water in de binnenste delen van het zonnestelsel. Voor verkenningsdoeleinden is het belangrijk om de horizontale en verticale verdeling te kennen zodat men kan bekijken hoe ze het beste zijn te bereiken. Deze verdelingen veranderen in de tijd en dus is het belangrijk om te weten hoe oud ze zijn.

Het onderzoek is beschreven in een artikel dat op 30 september 2019 werd gepubliceerd in het tijdschrift “Icarus”.

 

Eerste publicatie: 17 oktober 2019
Bron: space.com en anderen