Astronomisch Nieuws

Astronomen vinden jonge bruine dwerg met een circumstellaire schijf

artist impressie van de bruine dwerg W1200-7845
Artist impressie van de bruine dwerg W1200-7845 en zijn schijf. Credit: William Pendrill/NASA.

Een team van professionele astronomen en burgerwetenschappers hebben een jonge bruine dwerg gevonden die een ring om zich heen heeft waar mogelijk exoplaneten in zitten. De bruine dwerg heeft de aanduiding W1200-7845 en is ongeveer 333 lichtjaar van de Aarde verwijderd. De bruine dwerg maakt deel uit van de 3,7 miljoen jaar oude Epsilon Chamaeleontis groep van bewegende sterren.

W1200-7845 werd gevonden met behulp van Disk Detective. Dit is een wetenschappelijk programma van de NASA dat gehost wordt door Zooniverse waar burgerwetenschappers aan deel kunnen nemen. Ze krijgen afbeeldingen uit de ruimte voorgeschoteld die ze moeten classificeren met als doel er objecten uit te pikken die vermoedelijk sterren met een stofschijf zijn. In dergelijke stofschijven kunnen zich mogelijk planeten bevinden.

Burgerwetenschappers kunnen door “flipboeken” kijken. Dit zijn afbeeldingen van hetzelfde object in de ruimte die zijn gemaakt door de Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE). Deze ruimtetelescoop detecteert infrarode straling zoals warmtestraling die door gas en stof in stellaire schijven wordt uitgezonden.

Een gebruiker kan en object classificeren op basis van bepaalde criteria zoals of het object ovaal is (een vorm die overeenkomt met een sterrenstelsel) of rond is (een teken dat het object vermoedelijk een ster met een schijf is).

Meerdere burgerwetenschappers beoordelen eenzelfde objecten en geven hun eigen onafhankelijke mening. Er wordt vertrouwd op de wijsheid van de menigte bij de beslissing wat vermoedelijk sterrenstelsels zijn en welke dingen mogelijk sterren met een schijf zijn.

Objecten die als rond zijn geclassificeerd worden daarna door professionele astronomen met betere methodes en telescopen bestudeerd om te bepalen of het inderdaad gaat om schijven en dat dan de kenmerken van die schijven zijn.

In het geval van W1200-7845 werd het object voor het eerst al in 2016 geclassificeerd als een schijf.

Het object is met een infrarood instrument gekoppeld aan de 6,5 meter Magallan telescoop van de Las Campanas sterrenwacht nauwkeuriger bestudeerd.

Met behulp van deze nieuwe waarnemingen werd bevestigd dat de bron inderdaad een schijf rond een bruine dwerg in de ε Cha bewegende groep is. Dit is een van de vele jonge groepen van bewegende sterren aan de zuidelijke sterrenhemel.

W1200-7845 bevindt zich met een afstand van ongeveer 333 lichtjaar relatief dicht bij de Aarde. Het is daarmee de meest nabije jonge bruine dwerg die we momenteel kennen.

Die nabijheid is belangrijk want bruine dwergen hebben een veel lagere massa en zijn daardoor ook veel minder helder dan gewone sterren. Hoe dichterbij hoe beter we een dergelijk object dus kunnen bestuderen.

De onderzoekers maken nu plannen om V1200-7845 ook met andere telescopen, zoals de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) te bestuderen. Ze hopen dat ze de schijf van de bruine dwerg te kunnen zien zodat ze de massa en de straal van de schijf kunnen bepalen.

De massa van de schijf geeft aan hoeveel materie er in de schijf zit en dat geeft weer informatie of er planeetvorming plaatsvindt in deze systemen en wat voor soort planeten er gemaakt zouden kunnen worden.

De gegevens kunnen ook gebruikt worden om te bepalen welke gassen er in het systeem voorkomen en ook dat geeft je meer informatie over de samenstelling van de schijf.

De ontdekking werd deze week tijdens de 236ste bijeenkomst van de American Astronomical Society (AAS) gepresenteerd.

 

Eerste publicatie: 3 juni 2020
Bron: sci-news en anderen