Betelgeuse heeft mogelijk een zonachtige begeleider verorberd

De grote rode ster Betelgeuse die de schouder van het sterrenbeeld Orion vormt heeft vermoedelijk nog niet zo heel erg lang geleden een ster met de grootte van de Zon opgeslokt.

Betelgeuse is een rode superreus die binnenkort zijn leven als een supernova explosie zal eindigen. Zoals de classificatie van de ster al aangeeft is Betelgeuse aan het eind van zijn leven enorm opgezwollen. De ster heeft een massa van 15 tot 25 zonsmassa maar een doorsnede van van maar liefst 1,4 miljard kilometer en dat is ongeveer 1000 maal meer dan de diameter van de Zon. Zou je Betelgeuse op de plaats van de Zon zetten dan zou de ster zich uitstrekken tot voorbij de baan van Mars tot in de asteroïdengordel.

Een dergelijke enorme ster zou heel langzaam om zijn as moeten draaien want de rotatiesnelheid van sterren neemt af als de grootte toeneemt. Maar helaas gaat dat niet op voor Betelgeuse. De ster draait met een snelheid van 53.900 kilometer per uur om zijn as. Dat is 150 maal sneller dan een enkelvoudige ster van deze omvang en massa zou moeten doen.

Waarom Betelgeuse zo snel om zijn as draait was lange tijd een raadsel maar een team van astronomen denkt een verklaring te hebben gevonden. Ze hebben wat computermodellen opgesteld en daaruit blijkt dat de raadselachtige snelle rotatie van Betelgeuse verklaard kan worden als de ster ongeveer 100.000 jaar geleden een ster met de grootte van onze Zon heeft opgeslokt. Bij dit proces wordt het impulsmoment van de baan van de begeleider overgedragen op Betelgeuse waarbij de rotatiesnelheid toeneemt naar de snelheid die hij nu heeft.

Een dergelijke vorm van kannibalisme zou er toe moeten leiden dat Betelgeuse een grote wolk materie met een snelheid van 36.000 kilometer per uur zou uitstoten. Het team van astronomen heeft inderdaad een schil van materie aangetroffen op ongeveer de afstand die het computermodel voorspelt.

Ofschoon er andere verklaringen zijn te bedenken voor deze wolk in de ruimte is er volgens astronomen voldoende bewijs dat er ongeveer 100.000 jaar geleden bij Betelgeuse iets heftigs is gebeurd.

Betelgeuse bevindt zich op een afstand van ongeveer 640 lichtjaar van de Zon. Net als andere superreuzen is het een ster die niet oud zal worden. Betelgeuse is nu ongeveer 10 miljoen jaar oud. Onze zijn is inmiddels bijna 4,6 miljard jaar oud en is ongeveer op de helft van haar leven. Orion is in de wintermaanden prominent zichtbaar boven de zuidelijke horizon. Betelgeuse is een heldere ster die met het blote og heel goed zichtbaar is.

Eerste publicatie: 20 december 2016
Bron: space.com en anderen