Buitenaards leven - exoplaneten

Bewoners van 2034 andere stersystemen kunnen de Aarde zien

Is exoplaneet Ross 128b bewoonbaar
Artist impression van de planeet Ross 128b met op de achtergrond zijn rode witte dwerg. Credit: M. Kornmesser/ESO

Wetenschappers van de Cornell universiteit en het American Museum of Natural History hebben 2034 nabije stersystemen geïdentificeerd, binnen een afstand van 326 lichtjaar, die de Aarde via de transitiemethode zouden kunnen vinden.

1715 stersystemen zouden de Aarde hebben kunnen waarnemen sinds ongeveer 5000 jaar geleden de menselijke beschaving opkwam en 319 stersystemen die de komende 5000 jaar de Aarde kunnen gaan zien.

Exoplaneten rond deze nabije sterren zitten kosmisch gezien eerste rang om leven op Aarde te kunnen zien, aldus een artikel dat op 23 juni in Nature werd gepubliceerd.

Vanaf de exoplaneten gezien zijn wij de aliens, aldus professor Lisa Kaltenegger, astronoom en directeur van het Carl Sagan instituut van de Cornell universiteit.

De onderzoekers wilden weten hoeveel sterren juist zijn gepositioneerd om de Aarde te kunnen zien als die het zonlicht blokkeert. En omdat sterren in ons dynamisch heelal bewegen kan de positie om de Aarde te kunnen waarnemen veranderen.

Kaltenegger werkte samen met astrofysicus Jackie Faherty van het American Museum of Natural History. Ze gebruikten posities en bewegingen uit de eDR3 catalogus van de Gaia-satelliet van de ESA om te bepalen welke sterren de transitiezone van de Aarde binnen komen en weer verlaten en hoe lang ze in die zone verblijven.

Gaia heeft astronomen een uiterst nauwkeurige kaart van ons sterrenstelsel opgeleverd waardoor het mogelijk is om vooruit en achteruit in de tijd te kijken en kunnen astronomen dus zien waar sterren zich bevonden en waar ze naar toe gaan.

Van de 2034 stersystemen die gedurende de onderzochte periode van 10.000 jaar door de transitiezone van de Aarde gaan bevinden er zich 117 binnen ongeveer 100 lichtjaar afstand van de Aarde en 75 van deze objecten bevinden zich in de transitiezone sinds ongeveer 100 jaar geleden commerciële radiostations op Aarde begonnen met uitzenden in de ruimte.

De omgeving van onze Zon is een dynamische plek maar sterren de perfecte positie om een transitie van de Aarde voorlangs de Zon in rap tempo bereiken en weer verlaten.

In de catalogus van 2034 stersystemen bevinden zich zeven systemen waarvan we weten dat ze exoplaneten hebben. Ieder van deze werelden heeft de kans om de Aarde te vinden en dat kunnen ze doen met behulp van de transitiemethode die ook door aardse astronomen wordt gebruikt.

Door de kijken naar verre transities van exoplaneten voorlangs hun ster kunnen aardse astronomen de atmosferen van die planeten interpreteren. Als exoplaneten intelligent leven herbergen dan kunnen ze de door de Zon verlichte aardse atmosfeer bestuderen en de chemische kenmerken van leven in onze atmosfeer zien.

Het Ross 128 systeem, met een rode dwerg als centrale ster, bevindt zich op een afstand van ongeveer 11 lichtjaar in het sterrenbeeld Maagd – Virgo. Het is het op twee na meest nabije systeem met een exoplaneet ter grootte van de Aarde (ongeveer 1,8 * de Aarde). Alle bewoners van deze exoplaneet hadden de Aarde 2158 jaar lang voor onze eigen Zon kunnen zien bewegen. Dit konden ze vanaf ongeveer 3057 jaar geleden tot ongeveer 900 jaar geleden.

Het Trappist-1 systeem is ongeveer 45 lichtjaar van de Aarde verwijderd. Het bevat 7 exoplaneten waarvan er 4 in de bewoonbare zone van de ster. Wij hebben de exoplaneten rond Trappist-1 gevonden maar zij kunnen ons niet zien totdat hun beweging ze over ongeveer 1642 jaar in de transitiezone van de Aarde brengt. De potentiële waarnemers in het Trappist-1 systeem kunnen daarna 2371 jaar lang de transit van de Aarde voorlangs de Zon waarnemen.

De analyse van de onderzoekers laat zien dat zelfs de dichtstbijzijnde sterren over het algemeen meer dan 1000 jaar op een positie blijven van waaruit ze transities van de Aarde kunnen waarnemen. Dat biedt volgens de onderzoekers een gezonde tijdlijn voor gemiddelde beschavingen om de Aarde als een interessante planeet te identificeren.

Later dit jaar zal de James Webb Space Telescope worden gelanceerd en die zal een gedetailleerde blik werpen op de verschillende transiterende werelden om hun atmosferen te karakteriseren en uiteindelijk te zoeken naar tekenen van leven.

Het Breakthrough Starshot initiatief is een ambitieus project dat bezig is om een ruimtevaartuig van nano formaat te lanceren naar de dichtstbijzijnde exoplaneet die is gedetecteerd rond de ster Proxima Centauri, 4,2 lichtjaar van ons vandaan, en die wereld volledig te karakteriseren.

Je zou je kunnen voorstellen da werelden buiten de Aarde die ons al hebben gedetecteerd, dezelfde plannen maken voor onze planeet en ons zonnestelsel, aldus de onderzoekers. De nu opgestelde catalogus is een intrigerend gedachte-experiment waardoor een van onze buren ons misschien kan vinden.

Artikel: Past, present and future stars that can see Earth as a transiting exoplanet. L. Kaltenegger & J. K. Faherty

Eerste publicatie: 27 juni 2021
Bron: spacedaily en anderen