Cassini’s laatste week bij Saturnus

De ruimtesonde Cassini is aan zijn laatste week bezig bij Saturnus. Vrijdag zal de ruimtesonde vergaan in de atmosfeer van Saturnus. Vandaag maakt Cassini zijn laatste scheervlucht langs de maan Titan. Bij deze scheervlucht wordt de snelheid verlaagd als voorbereiding op de finale duik in de atmosfeer van Saturnus aanstaande vrijdag.

De Cassini draait sinds 2004 zijn rondjes om Saturnus en is nu bijna door zijn brandstof heen. Op vrijdag 15 september 2017 duikt de sonde de atmosfeer van Saturnus in. Op 22 april 2017 kreeg de Cassini een zwieper van de Saturnusmaan Titan en daarmee werd de baan naar de uiteindelijke vernietiging ingezet. Afgelopen week, op 9 september 2017, maakte de Cassini de laatste van zijn 22 scheervluchten langs de buitenste atmosfeer en de binnenste ringen van Saturnus. De dichtste nadering was tot op 1680 kilometer boven de wolkentoppen. Maar de missie is nog niet helemaal over. Onderstaand de agenda voor de laatste dagen van de Cassini. De tijden zijn voorspelde tijden en kunnen enigszins afwijken.

Op 11 september maakt de Cassini een verre scheervlucht langs Titan, de grootste maan van Saturnus. Cassini zal de maan op 119.049 kilometer passeren. Dat is een fikse afstand maar de zwaartekracht van de maan zal de Cassini tijdens de passage langzaam afremmen. Een paar dagen later zal de sonde, in plaats van langs de atmosfeer scheren er té diep in duiken om te overleven. De verkenner zal door de wrijving en de hitte vernietigd worden.

Veertien september is de laatste dag dat er waarnemingen worden gedaan. De Cassini zal gedetailleerde hoge-resolutie opnames maken van de aurora’s van Saturnus, temperatuurmetingen verrichten en de vortexen aan de polen bestuderen. De camera’s van de Cassini zullen een laatste rondje maken door het Saturnussysteem en opnames van de manen Titan en Enceladus maken. Ook de zeshoekige straalstroom aan de noordpool van de planeet en de ringen zullen nog eens worden gefotografeerd. Tijdens de allerlaatste afdaling zullen de camera’s zijn uitgeschakeld maar acht van de twaalf wetenschappelijke instrumenten blijven werken tot het einde.

Op 14 september om 21:45 uur (UT) zal de Cassini zijn antenne naar de Aarde richten om een communicatielink te starten met de Aarde die zal duren tot het einde van de missie. Opnames en andere gegevens worden direct doorgestuurd naar de Aarde.

Op 15 september 08:37 uur (UT) start de finale duik in de atmosfeer. De ruimtesonde begint aan een 5 minuten durende rol om de instrumenten in de juiste positie te brengen, gegevens worden bijna direct doorgestuurd naar de Aarde tot aan het einde van de missie.

Om 11:53 uur (UT) duikt de Cassini de atmosfeer van Saturnus in. De verwachting is dat het radiocontact 1 à 2 minuten na het begin van de afdaling verbroken zal worden. De stuurraketten werken met 10% vermogen om de ruimtesonde in een stabiele balans te houden waardoor de gevoelige zendantenne van de Cassini op de Aarde gericht kan blijven en er, zo lang als het duurt, gegevens verzonden kunnen worden.

Om 11:54 uur (UT) werken de stuwraketten van de Cassini op vol vermogen maar de krachten in de atmosfeer zijn sterker dan de stuwraketten waardoor de ruimtesonde zijn balans kwijt zal raken en de grote zendantenne niet meer richting Aarde gericht blijft. Dit zal plaatsvinden op ongeveer 1510 kilometer boven de wolkentoppen, de communicatie met de Aarde zal uitdoven en de Cassini zal even later als een meteoor uit elkaar vallen en in brokstukken op Saturnus vallen.

Volgens de NASA:

Sinds de lancering in 1997 heeft de Cassini onze kennis over Saturnus, zijn complexe ringen, het diverse assortiment manen en de dynamische magnetische omgeving van de planeet gigantisch vergroot. Cassini is de verste planeetverkenner die ooit is gelanceerd en de ruimtesonde deed meteen al bij aankomst verrassende ontdekkingen en is dat tot op de dag van vandaag blijven doen. Geisers van ijs die van de kleine maan Enceladus afkomen die duiden op een ondergrondse oceaan met bewijs voor hydrothermische activiteit. De koolwaterstofmeren op Titan die voornamelijk zijn gevuld met vloeibaar methaan en ethaan en die complexe pre-biotische chemische stoffen in de atmosfeer vormen die weer op het oppervlak neer regenen, een gigantische stom op Saturnus die de gehele planeet gedurende bijna een jaar omringde en driedimensionale structuren die boven de ringen uitsteken. De ontdekkingen van de Cassini hebben de kennis van wetenschappers over processen die spelen bij het ontstaan van planeten sterk vergroot.

Na bijna 20 jaar komt er een einde aan de Cassini maar de wetenschap heeft nog voor vele jaren onderzoeksmateriaal.

Eerste publicatie: 11 september 2017
bron: NASA