Ruimtesondes

Chandrayaan-2: India’s Orbiter-Lander-Rover missie

configuratie chandrayaan-2
Configuratie van de Chandrayaan-2 missie naar de Maan. Credit: ISRO

Chandrayaan-2 is de tweede Indiase missie naar de Maan die, als alles volgens plan verloopt in 2018 gelanceerd gaat worden. Het is een vervolg op de Chandrayaan-1 missie die in 2009 mee hielp bij het aantonen van water/hydroxyl op de Maan. Chandrayaan-2 zal gelanceerd worden vanaf het Satish Dhawan Space Center in Sriharikota in India. De lancering zal gedaan worden met behulp van de Indiase GSLV-raket (Geosynchronous Satellite Launch Vehicle).

Volgens ISRO bestaat de nieuwe missie uit een ruimtesonde, een lander en een rover. De ruimtesonde zal vanaf een hoogte van ongeveer 100 kilometer het oppervlak in kaart brengen en de lander moet een zachte landing op de Maan maken en daarna de rover op pad sturen.

Ontwikkeling en wetenschap

Oorspronkelijk zou ISRO de Chhandrayaan-2 samen met de Russen ontwikkelen. In 2007 werd er een overeenkomst getekend tussen ISRO en Roscosmos om in 2013 een lander en een ruimtesonde te lanceren. De Russen trokken zich later terug uit het project. Na de mislukte Phobos-Grunt-missie naar de Marsmaan Phobos trad er vertraging op in de bouw van de lander die door het Russische Roscosmos geleverd zou worden.

Uiteindelijk stapte Roscosmos helemaal uit het CHandrayaan-2 project. Financiële problemen werden als reden opgevoerd. Er was sprake dat de Verenigde Staten en Europa interesse hadden om de rol van de Russen over te nemen maar uiteindelijk ging ISRO alleen verder met het project.

De Chandrayaan-2 ruimtesonde zal in een baan om de Maan draaien en van daaruit informatie verzamelen over het oppervlak. Zo komen topografie, mineralogie, voorkomen van elementen en onderzoek naar de exosfeer en signalen van water/hydroxyl aan bod. De missie zal ook een kleine, 20 kilogram zware, 6-wielige rover op het oppervlak plaatsen. Deze rover zal de samenstelling van het regoliet van de Maan gaan onderzoeken.

Instrumenten aan boord van de sonde

  • Terrain Mapping Camera 2 (TMC-2) zal het oppervlak driedimensionaal in kaart brengen. TMC-2 bestaat uit twee camera’s. Het is de opvolger van de TMC aan boord van de Chandrayaan-1.
  • Collimated Large Array Soft X-ray Spectrometer (CLASS) gaat de hoeveelheden mineralen aan het oppervlak in kaart brengen. Het is de opvolger van de CIXS aan boord van de Chandrayaan-1.
  • Solar X-ray Monitor (XSM) kijkt naar emissies van röntgenstraling van de Zon.
  • Chandra’s Atmospheric Composition Explorer (ChACE-2) is een neutrale massa spectrometer en het is de opvolger van de CHACE aan boord van de Moon Impact Probe van de Chandrayaan-1.
  • Synthetic Aperture Radar (SAR) zal met behulp van radiogolven het oppervlak in kaart brengen. De SAR is de opvolger van de MiniSAR aan boord van de Chandrayaan-1.
  • Imaging Infra-Red Spectrometer (IIRS), dit instrument meet de hoeveelheden water/hydroxyl aan het oppervlak.
  • Orbiter High Resolution Camera (OHRC) onderzoekt het oppervlak en dan in het bijzonder de landingsplaats van de lander en de rover.

Instrumenten aan boord van de lander

  • Instrument for Lunar Seismic Activity (ILSA) dat maanbevingen onderzoekt.
  • Chandra’s Surface Thermophysical Experiment (ChaSTE) dat de thermische eigenschappen van het oppervlak onderzoekt.
  • Radio Anatomy of Moon Bound Hypersensitive ionosphere and Atmosphere (RAMBHA-Langmuir Probe) die de plasmadichtheid aan het oppervlak gaat onderzoeken.

De rover heeft ook twee wetenschappelijke instrumenten aan boord die de samenstelling van het oppervlak onderzoeken: de Laser-Induced Breakdown Spectroscope (LIBS) en de Alpha Particle X-Ray Spectrometer (APXS).

Landingsplaats in de buurt van de zuidpool

Het is de bedoeling dat de lander en de rover van de Chandrayaan-2 op een locatie op ongeveer 600 kilometer van de zuidpool van de Maan terechtkomen en dat is dan voor het eerst dat een missie zo ver van de evenaar van de Maan wordt geplaatst. ISRO wil de ervaringen gebruiken voor nog uitdagendere missies in de toekomst zoals een landing op een asteroïde of op Mars of het sturen van een ruimtesonde naar Venus.

De lander moet ongeveer één dag op de Maan overleven. Een dag op de Maan is gelijk aan 14 Aardse dagen. Het is niet duidelijk of de lander een nacht op de Maan, die 14 aardse dagen duurt, zal overleven. De metingen van maanbevingen zouden aanvullende informatie moeten opleveren voor de metingen die de Apollo-missies hebben uitgevoerd, De rover tenslotte moet de leeftijd van het gesteente op de Maan gaan bepalen. Dit gesteente is ongeveer 4 miljard jaar oud en zal vermoedelijk een samenstelling hebben die vergelijkbaar is met die van een oude magma oceaan. De orbiter zal ongeveer een jaar om de Maan blijven draaien.

Ofschoon de NASA niet rechtstreeks deelneemt aan de missie zijn de resultaten van de Chandrayaan-2 wel interessant voor de Amerikanen want eind 2017 bepaalde de regering Trump dat de Amerikanen weer mensen naar de Maan gaan sturen.

Lancering

Ondertussen zit het er naar uit dat de Chandrayaan-2 missie opnieuw is vertraagd. De eerder geplande lanceerdatum van april 2018 is verschoven naar oktober 2018.

Bronnen:

Eerste publicatie: 1 april 2018