Chicxulub-asteroïde kwam van voorbij Jupiter
De zogenaamde Chicxulub-inslag was een koolstofachtige asteroïde die voorbij de baan van Jupiter is ontstaan. Dit schrijft nieuw onderzoek dat afgelopen week in Sciece werd gepubliceerd.
Ongeveer 66 miljoen jaar geleden stortte een 10 kilometer grote asteroïde neer op Aarde nabij de locatie van het kleine stadje Chicxulub in wat nu Mexico is.
De inslag bracht een ongelooflijke hoeveelheid klimaatveranderende gassen in de atmosfeer, wat een reeks gebeurtenissen in gang zette die leidde tot het uitsterven van niet-vliegende dinosauriërs en 75% van het leven op de planeet.
Bewijs omvat hoge gehalte van de platina-groep elementen (PGE) zoals iridium, ruthenium, osmium, rhodium, platina en palladium in Krijt-Paleogeen grenslagen, die zeldzaam zijn op Aarde maar veel voorkomen in meteorieten.
Deze verhoogde PGE-niveaus zijn wereldwijd gevonden wat suggereert dat de inslag puin over de hele wereld heeft verspreid.
Hoewel sommige grootschalige vulkanische activiteit van de Deccan Traps in India voorstellen als een alternatieve bron van PGE’s komen de specifieke PGE-verhoudingen op de Krijt-Paleogeen grens meer overeen met asteroïde-inslagen dan met vulkanische activiteit.
Veel over de aard van de Chicxulub-inslag – de samenstelling en buitenaardse oorsprong – is achter slecht begrepen.
Om deze vragen te beantwoorden hebben wetenschappers van de Universiteit van Keulen ruthenium-isotopen gemeten in monsters die waren genomen in drie Krijt-Paleogeen grenslocaties.
Ter vergelijking analyseerden ze ook monsters van vijf andere inslagen die plaatsvonden tussen 36 miljoen en 470 miljoen jaar geleden; monsters van oude 3,5 miljard tot 3,2 miljard oude inslaglagen; en monsters van twee koolstofhoudende meteorieten.
Ze ontdekten dat de rutheniumisotopensignaturen in monsters van de Krijt-Paleogeengrens uniform waren en nauw overeenkwamen met die van koolstofhoudende chondrieten, niet die van de Aarde of andere meteoriettypen, wat suggereert dat de Chicxulub-inslag waarschijnlijk afkomstig was van een koolstofhoudende asteroïde die in het buitenste zonnestelsel is ontstaan.
De vijf andere inslagstructuren hebben isotopische signaturen die meer overeenkomen met siliciumhoudende asteroïden die dichter bij de Zon zijn ontstaan.
De oude bollaagmonsters komen overeen met inslagen van koolstofhoudende asteroïden tijdens de laatste fasen van accretie van de Aarde.
Volgens de onderzoekers komt de samenstelling van de asteroïde overeen met die van koolstofhoudende asteroïden die tijdens het ontstaan van het zonnestelsel voorbij de baan van Jupiter ontstonden.
Ze ontdekten dat de impact van een asteroïde zoals die bij Chicxulub een zeer zeldzame en unieke gebeurtenis is in de geologische tijd. Het lot van de dinosauriërs en vele andere soorten werd bezegeld door dit projectiel uit de buitenste regionen van het zonnestelsel, aldus de wetenschappers.
Artikel: Mario Fischer-Gödde et al. 2024. Ruthenium isotopes show the Chicxulub impactor was a carbonaceous-type asteroid. Science 385 (6710): 752-756; doi: 10.1126/science.adk4868
Eerste publicatie: 18 augustus 2024
Bron: sci-news
