Ruimtevaartnieuws

Chinees ruimtetuig weer aan de slag op Mars

Na de black-out, veroorzaakt door de Zon die er voor zorgde dat radiosignalen de Aarde niet konden bereiken, zijn de Chinese Tianwen 1 orbiter en de Zhurong marsrover weer aan het werk op de rode planeet.

Panoramafoto van Mars gemaakt door de marsrover Zhurong
Een panoramafoto gemaakt door de Zhurong marsrover. De opname is vrijgegeven bij de aankondiging van het einde van de conjunctie met de Zon die ervoor zorgde dat er geen radiocommunicatie mogelijk is. Credit:CNSA/PEC

Tianwen 1 en Zhurong hebben sinds midden september een maand in stand-by mode gestaan. Gedurende die periode bevonden de Aarde en Mars zich aan weerszijden  van de Zon waardoor er geen radioverkeer mogelijk was omdat die door geladen deeltjes van de Zon werd verstoord.

Het China Lunar Exploration Center kondigde op 21 oktober aan dat de communicatie met de orbiter en de rover was hersteld en dat het wetenschappelijke onderzoek was hervat.

Zowel Tianwen 1 en als Zhurong zijn veel eerder actief dan verwacht. Oorspronkelijk had men verwacht dat de communicatie pas eind oktober zou zijn hersteld. Vermoedelijk was dit een wat conservatieve inschatting van de Chinese vluchtleiding want deze missie is de eerste Chinese missie naar Mars.

Voor de stand-by vanwege de conjunctie met de Zon had Zhurong 1182 meter afgelegd. De rover landde op 14 mei 2021 in Utopia Planitia en reed een week later over het oppervlak van de rode planeet. De Tianwen 1 kwam in februari in een baan om Mars.

Voordat Zhurong in stand-by ging werd er nog een panoramafoto gemaakt waarop het gebied staat dat binnenkort onderzocht gaat worden.

De komende weken gaan er wel een aantal dingen veranderen voor zowel Tianwen 1 als Zhurong. Begin november eindigt de rol van de orbiter als verbindingssatelliet voor de rover. Zhurong heeft dan zijn eerste missie erop zitten. Tianwen 1 kwam eens per dag over de locatie van Zhurong heen en in die tijd konden er gegevens van de rover via de orbiter naar de Aarde worden gestuurd. De Tianwen 1 orbiter begint echter begin november aan zijn eigen missie. Die gaat met behulp van zeven wetenschappelijke instrumenten de planeet in kaart brengen en het oppervlak van de planeet bestuderen.

Tianwen 1 zal verbindingsdiensten blijven aanbieden maar er is ook een Europese satelliet die gaat proberen de data van Zhurong door te sturen naar de Aarde. Het gaat om de in 2003 door Europa gelanceerde Mars Express. Deze satelliet gaat in november vijf testen uitvoeren met Zhurong.

De Mars Express gaat proberen de data van Zhurong te ontvangen en ze door te sturen naar de Aarde. Mars Express kan alleen ontvangen en kan geen commando’s naar de rover sturen. Dat moet op frequenties gebeuren die de Mars Express niet tot zijn beschikking heeft.

In het tijdschrift Earth and Planetary Science Letters is onlangs een artikel verschenen waarin  Chinese wetenschappers doelen identificeren die door Zhurong kunnen worden onderzocht. Hieronder bevinden zich moddervulkanen en kenmerken die mogelijk zijn ontstaan door de bewegingen van ondergronds water en ijs.

Men verwacht dat de radar waarmee Zhurong de bodem onderzoekt veel nieuwe informatie zal opleveren over mogelijk ondergronds waterijs op Mars. Dit ondergronds water kan niet alleen gevolgen hebben voor potentieel leven maar zou ook gebruikt kunnen worden als een strategische natuurlijke voorraad voor toekomstige bemande missies naar Mars. Ook de Perseverance rover van de NASA zoekt met zijn eigen radar naar ondergronds water.

Een prepublicatie artikel over de voortgang van Zhurong laat zien dat de rover in de eerste 60 Sols per Sol een gebied van ongeveer 10 tot 20 meter heeft onderzocht, afhankelijk van het terrein en de wetenschappelijke taken.

Het artikel beschrijft ook de kenmerken van de landingsplek en gesteente dat bewijs van erosie laat zien. Zhurong gaat verder zuidwaarts reizen en China verwacht nog veel nieuwe opnames en wetenschappelijke data van zijn eerste rover op de rode planeet.

Eerste publicatie: 23 oktober 2021
Bron: space.com & Xinhua News Agency