Ruimtevaartnieuws

Chinese Chang’e 5 landt op de Maan

landing van Chang'e 5 op de Maan
Deze afbeelding van het oppervlak van de Maan werd gemaakt door een camera van de Chang’e 5 kort na de landing op 1 december 2020 in de Oceaan der Stormen. Een schaduw van een van de poten van de lander is zichtbaar op het oppervlak van de Maan. Credit: China National Space Administration/CLEP.

China is opnieuw geland op de Maan en deze keer wil het land wat souvenirs mee naar huis nemen. De Chang’e 5 is de eerste missie sinds 1976 die materiaal van de Maan naar de Aarde moet gaan brengen.

De Chang’e 5 is de eerste Chinese missie die materiaal gaat ophalen op de Maan. De ruimtesonde landde vandaag, 1 december 2020 in de Oceaan der Stormen. Volgens de China National Space Administration (CSNA) was de landing een succes.

Chang’e 5 landde om 16.11 uur Nederlandse tijd in de buurt van Mons Rümker. Dit is een berg in de Oceaan der Stormen (Oceanus Procellarum). De sonde ontvouwde zijn zonnepanelen en begon kort erna aan zijn werk op de Maan.

De Chang’e 5 missie bestaat uit vier module die samen 8200 kilogram wegen. Twee van die modules, een lander en een terugkeermodule, landden vandaag op de Maan. Als alles volgens plan verloopt zal de Chang’e 5 de komende dagen ongeveer 2 kilogram maanmateriaal verzamelen. Een gedeelte van dat materiaal moet vanuit een diepte van ongeveer 2 meter worden opgegraven.

Het materiaal zal worden opgeslagen in de terugkeermodule. Deze module zal in een baan om de Maan worden gelanceerd en koppelen met de twee overige modules van de Chang’e 5: een orbiter en een sonde die naar de Aarde terugkeert. Deze laatste module zal het stof en de stenen van de Maan naar de Aarde brengen. Deze module zal midden december landen in de woestijn van de Chinese provincie Binnen-Mongolië.

Dat zal een belangrijke mijlpaal zijn want het zal dan voor het eerst sinds 1976 dat er vers materiaal van de Maan naar de Aarde wordt gebracht. In 1976 was het de Sovjet-Russische Luna 24 die ongeveer 170 gram maanmateriaal naar de Aarde bracht.

Chang’e 5 werd op 23 november 2020 gelanceerd. Alle actie zal binnen een paar weken plaatsvinden en dat heeft een reden: de ruimtesonde is voor zijn energievoorziening voornamelijk afhankelijk van zonnepanelen. Al het werk zal dus binnen een periode van ongeveer 2 weken gedaan moeten worden want daarna is Mons Rümker in het donker gehuld.

Chang’e 5 is de laatste missie in het Chinese Chang’e programma om met behulp van robots de Maan te verkennen. De missies zijn vernoemd naar een Maangodin uit de Chinese mythologie. De Chang’e 1 en Chang’e 2 waren orbiters die in 2007 en 2010 werden gelanceerd. Chang’e 3 plaatste in december 2013 een lander en een rover op de Maan.

Chang’e 5T1 was een missie die een prototype om de Maan stuurde en terug liet keren naar de Aarde. Deze missie werd in oktober 2014 uitgevoerd en was bedoeld als voorbereiding op de echte Chang’e 5. In januari 2019 plaatste de Chang’e 4 missie een lander en rover op de verre zijde van de Maan. Deze missie functioneert nog steeds. Ook de lander van de Chang’e 3 functioneert overigens nog steeds.

De Chang’e 5 missie is dus een veel korter leven beschoren maar als alles goed gaat zal de missie wel een grote impact hebben. Immers, wetenschappers zijn nog steeds druk bezig om de 382 kilogram maanstenen te onderzoeken die de Apollo-missies tussen 1969 en 1972 terugbrachten naar de Aarde.

Een gedeelte van dat Apollo-materiaal was afkomstig uit Oceanus Procellarum, een enorme vulkanische vlakte die door Apollo 12 eind 1969 werd bezocht. Maar Mons Rümker is pas 1,2 miljard jaar oud in tegenstelling tot het materiaal dat de Apollo-astronauten verzamelden dat meer dan 3 miljard jaar oud is.

Chang’e 5 zal wetenschappers daarom kunnen helpen begrijpen wat er laat in de geschiedenis van de Maan is gebeurd. Bovendien kan het meer inzichten geven in hoe de Aarde en ons zonnestelsel zijn geëvolueerd.

De Chang’e 5 missie is niet de enige missie die materiaal naar de Aarde brengt. Op 5 december 2020 moet de Japanse Hayabusa2-missie materiaal van de asteroïde Ryugu op Aarde afleveren en ook de Amerikaanse ruimtesonde OSIRIS-Rex is met materiaal van asteroïde Bennu op weg terug naar huis. Dit materiaal van Bennu moet in september 2023 op Aarde arriveren.

Eerste publicatie: 1 december 2020
Bron: space.com en anderen