RuimtevaartnieuwsZonnestelsel Nieuws

Chinese maanmissie is aan de zevende “maan”dag begonnen

Yutu 2 op de Maan
Yutu 2 kijkt terug op zijn sporen, in de beneden hoeken zijn twee van de wielen van de rover zichtbaar. Credit: CNSA

De Chinese missie om de verre zijde van de Maan te onderzoeken is begonnen aan zijn zevende maan dag. Er zijn wat problemen geweest met de verbindingssatelliet die de communicatie verzorgd tussen de verre zijde van de Maan en de Aarde maar maanrover Yutu2 en de lander Chang’e 4 zijn aan het werk en kunnen weer communiceren.

De lander en maanrover werden op 27 juni 2019 weer wakker nadat ze op 9 juni 2019 zijn gaan slapen voor de lange 14 dagen durende nacht op de Maan. Lander en maanrover verkeren volgens het Lunar Exploration and Space Program Center van de China National Space Administration, in prima gezondheid.

De missie is begonnen aan de zevende maan dag. Eén dag op de Maan komt overeen met 14,5 dagen op Aarde (en dat geldt uiteraard ook voor de nacht op de Maan). De apparaten worden in een slaapstand gezet tijdens de nacht. Er is dan geen zonlicht aan te pakken en bovendien moet de gevoelige apparatuur beschermd worden tegen de extreme koude tijdens de nacht. De temperatuur kan dan namelijk zakken tot -190 °C.

Yutu 2 op de Maan
Opname van het oppervlak van de Maan. De foto is gemaakt door Yutu 2. De zonnepanelen van de maanrover zijn ook zichtbaar. Credit: CNSA

Levensduur

Men had niet verwacht dat lander en maanrover het zo lang zouden uithouden. De missie was ontworpen om tot maart 2019 te functioneren. De missie begon op 3 januari 2019 toen de Chang’e 4 landde in de Von Karman krater. Deze krater bevindt zich in een veel groter bassin in de buurt van de zuidpool van de Maan. Tot op heden heeft Yutu 2, oftewel het Jade Konijn, al 212 meter afgelegd op het oppervlak van de Maan. Het is de allereerste missie naar de verre zijde van de Maan. Deze zijde van de Maan is altijd van de Aarde afgekeerd, die zijde kunnen we dus vanaf de Aarde nooit zien.

De start van de zevende dag op de Maan was overigens niet zonder problemen. Tijdens de zesde dag waren er problemen met de maanrover en die problemen zorgden voor een interferentie in de communicatie met de verbindingssatelliet Queqiao (Ekster brug). Deze verbindingssatelliet bevindt zich in het tweede Aarde-Maan Lagrange punt en zorgt voor de communicatie tussen de grondstations op Aarde en de ruimtevoertuigen op de Maan.

De interferentie zorgde er voor dat de verbinding met Yutu-2 werd verbroken. Dit werd vermoedelijk veroorzaakt doordat kosmische straling een chip op de rover had geraakt. Volgens CNSA is het probleem verholpen en is het contact met Yutu-2 weer hersteld.

Het is overigens niet voor het eerst dat kosmische straling, regens van snel bewegende hoog-energetische deeltjes, tijdens een ruimtevaartmissie voor hoofdpijn zorgen. Ook tijdens de Dawn-missie naar Ceres en Vesta zorgde kosmische straling voor problemen.

NASA

De missie is ook waargenomen door de Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) van de NASA die in een baan om de Maan draait.. Uitgaande van de opnames van de LRO had de maanrover ongeveer 186 meter afgelegd tot aan de zesde dag op de Maan. Dit komt goed overeen met de gegevens die het CNSA heeft vrijgegeven.

LRO fotografeert de Chinese missie
Het heldere object in het centrum van de foto is de Chang’e maanlander en het donkere object links is de maanrover Yutu 2. De opname werd op 3 juni 2019 door de LRO gemaakt. Credit:  NASA/GSFC/Arizona State University

 Volgens de NASA beweegt de maanrover minder snel dan in voorgaande maanden. Mogelijk komt dat doordat de rover geologisch interessante dingen heeft gevonden die uitgebreid worden onderzocht.

De maanrover beweegt dan wel minder maar er zijn wel al interessante zaken ontdekt. Zo is er materiaal van de mantel van de Maan aan de verre zijde aangetroffen. Chang’e gaat ondertussen ook verder met zijn werk. Zo worden er op lage frequenties radiowaarnemingen gedaan van de sterrenhemel, wordt het terrein onderzocht en worden er metingen gedaan van straling door neutronen en wordt de mineralogische samenstelling van het oppervlak bepaald.

Eerste publicatie: 29 juni 2019