Zonnestelsel Nieuws

‘Clyde’s Vlek’ op Jupiter begint er steeds vreemder uit te zien

Clyde's Vlek op Jupiter
Clyde’s Vlek, gefotografeerd door de Juno ruimtesonde op 15 april 2021. Credit: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Kevin M. Gill

Vorig jaar mei verscheen er plotseling een nieuwe vlek aan het zuidelijk halfrond van Jupiter. Nieuwe foto’s die door de ruimtesonde Juno zijn gemaakt laten zien dat de ooit ronde vlek is veranderd in een vreemd gevormde structuur.

Het kenmerk werd voor het eerst op 31 mei 2020 gevonden door Clyde Foster. Hij is directeur van de Shallow Sky-afdeling van de Astronomical Society of South Africa. Hij zag de nieuwe vlek door zijn 14 inch telescoop. Heel toevallig maakte de Juno ruimtesonde twee dagen later een scheervlucht langs de planeet waardoor er gedetailleerde opnames gemaakt konden worden

De vlek is bekend geworden als Clyde’s Vlek en het is een zogenaamde convectieve uitbraak, een wolkpluim die zich uitstrekt tot voorbij de normale wolkentoppen. De vlek bevindt zich ten zuidoosten van de Grote Rode Vlek van Jupiter. Dergelijke uitbraken zijn niet ongebruikelijk in de zuidelijke gematigde zone van de gasreus.

Clyde's Vlek op Jupiter in 2020
Juno opname van Clyde’s Vlek op 2 juni 2020. Credit: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Kevin M. Gill

Op 15 april 2021 maakte de Juno ruimtesonde zijn 33ste perijove scheervlucht) langs Jupiter en konden er nieuwe opnames gemaakt worden van Clyde’s Vlek, of tenminste, wat ooit Clyde’s Vlek was. De nieuwe opnames werden gemaakt vanaf een hoogte van 27.000 kilometer boven de wolkentoppen. De opnames werden door de burgerwetenschapper Kevin M. Gill bewerkt uitgaande van de ruwe data van de JunoCam.

De nieuwe opname herinnert ons eraan dat we niet gehecht moeten raken aan de prachtige vormen en kleuren die op Jupiter verschijnen want veel ervan is van relatief korte duur. In het jaar sinds Clyde’s Vlek werd ontdekt is die weggedreven van de Grote Rode Vlek en veranderd in iets dat niet zou misstaan in een plas op de parkeerplaats van een benzinestation.

Clyde's Vlek op Jupiter
Ingezoomd beeld van Clyde’s Vlek gemaakt op 15 april 2021 door de Juno ruimtesonde van de NASA. Credit: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Kevin M. Gill

Dergelijke vlekken hebben een technische term: gevouwen draadvormige gebieden. En zoals NASA in een verklaring opmerkt is dit kenmerk tweemaal zo groot in de breedte en driemaal zo groot in de lengte als de oorspronkelijke vlek en heeft het de potentie om gedurende een langere periode te blijven bestaan.

Vanaf hier zal de structuur steeds verder veranderen en uiteindelijk uit zicht verdwijnen. Clyde’s Vlek zal er niet meer zijn en er zal onvermijdelijk een nieuwe verschijnen om deze te vervangen. Het is de normale gang van zaken op Jupiter waar de rusteloze atmosfeer constant wervelt en kolkt.

Eerste publicatie: 23 mei 2021
Bron: Gizmodo/NASA