Ruimtevaartnieuws

DART lanceert camerasonde voor aanstaande inslag op asteroïde

LICIACube, een Italiaanse cubesat, zal opnames maken van de inslag van DART op de asteroïde Dimorphos op 26 september 2022.

Artist impressie van DART (links) en LICIACube (rechts).
Artist impressie van DART (links) en LICIACube (rechts). Credit: Italian Space Agency

DART zal zijn missie om de baan van een asteroïde te veranderen niet overleven maar de onlangs uitgezette LICIACube, een kleine sonde uitgerust met camera’s, zal de ontmoeting tot in alle details documenteren.

De Double Asteroid Redirection Test (DART) van de NASA is de eerste demonstratie van de ruimtevaartorganisatie van een verdedigingsstrategie om de Aarde te beschermen tegen dreigende asteroïden. De ruimtesonde van ruim 600 kilogram zal naar verwachting op 26 september inslaan op Dimorphos – het kleinste lid van het binaire asteroïdesysteem Didymos. Dimorphos vormt geen bedreiging voor de Aarde maar het experiment, als het werkt, zal het maantje lichtjes van zijn huidige baan duwen. In de toekomst zou een vergelijkbare strategie kunnen worden gebruikt om een echt gevaarlijke asteroïde af te weren.

DART zal de ontmoeting niet overleven maar de ingebouwde camera, Draco (Didymos Reconnaissance and Asteroid Camera for Optical navigation), zal rechtstreeks de botsing waarnemen. In de buurt zal LICIACube zijn twee ingebouwde camera’s gebruiken om de inslag en de nasleep ervan te documenteren.

De Italiaanse LICIACube
DART-ingenieurs inspecteren LICIACube voor de installatie aan de DART ruimtesonde. Photo: NASA/Johns Hopkins APL/Ed Whitman

Controllers gaven op 12 september het bevel aan DART om de 14 kilogram zware LICIACube los te laten. De cubesat liftte mee met de op 24 november 2021 gelanceerde ruimtesonde. Een uur later arriveerde een signaal dat bevestigde dat het loskoppelen was gelukt.

LICIACube, een afkorting van Light Italian Cubesat for Imaging Asteroids is ontworpen door het Italiaanse Argotec en samenwerking met universiteiten uit Bologna en Milaan. De kleine sonde is uitgerust met twee optische camera’s. deze twee camera’s heten LUKE (LICIACube Unit Key Explorer) en LEIA (LICIACube Explorer Imaging for Asteroid). Samen zullen LUKE en LEIA gegevens verzamelen om het succes van de DART-missie te bevestigen en toekomstige modellen met vergelijkbare testen met kinetische impactoren van data te voorzien.

Momenteel worden de camera’s van de cubesat gekalibreerd. De kleine sonde zal een reeks koerscorrecties ontvangen om de fatale ontmoeting van DART met de 160 meter grote Dimorphos vast te kunnen leggen. DART zal met een snelheid van 24.000 kilometer per uur te pletter slaan op het maantje. LICIACube zal ongeveer drie minuten na de inslag langs de asteroïde scheren om de inslag te bevestigen en de verspreiding van de resulterende stofpluim te documenteren en proberen een beeld te krijgen van de nieuw gevormde krater en ook de andere kant van Dimorphos fotograferen.

De eerste opnames worden enkele dagen n de inslag van DART verwacht. Die beelden zullen gebruikt worden om de inslag te bevestigen en om relevante informatie toe te voegen over de gegenereerde pluim – de echt kostbare waarde van de foto’s.

Door naar de puinpluim en de inslagkrater te kijken hopen wetenschappers een beter begrip te krijgen van de structuur en het oppervlaktemateriaal van de asteroïde. Waarnemingen van het niet-geïmpacteerde halfrond van Dimorphos zullen de schattingen van de afmetingen en het volume van het maantje moeten verbeteren.

NASA en ESA zijn van plan om de inslag van een afstand te documenteren. DART, mocht de ruimtesonde succesvol zijn, zal de snelheid van Dimorphos in zijn baan rond de 780 meter grote Didymos met een fractie van een procent veranderen. Maar dit zal de omlooptijd van de maan met enkele minuten veranderen. Dat is genoeg om waar te nemen en met telescopen vanaf de Aarde te meten. De afstand tussen de beide asteroïden bedraagt ongeveer 1,2 kilometer.

Er zijn ongeveer 28.000 aardscheerders bekend. Geen van deze bekende asteroïden vormt de komende 10 jaar een risico voor ons maar de kans bestaat dat er plotseling een dreigende asteroïde in zicht komt. Als de DART-test zou slagen dan zou hij ons kunnen voorzien van een waardevolle strategie om deze risico’s te verminderen.

Eerste publicatie: 17 september 2022
Bron: NASA