Zonnestelsel Nieuws

De 25ste zonnevlekkencyclus is begonnen

De Zon tijdens een minimum en een maximum
Deze afbeelding toont het verschil tussen de actieve zon tijdens een maximum (links, opname van april 2014) en de rustige zon tijdens een minimum (rechts, opname van december 2019). December 2019 is bepaald als een minimum en de activiteit van de zon zal weer toenemen met een maximum in juli 2025. Credit: NASA/ Solar Dynamics Observatory (SDO).

De Zon heeft een 11 jaar durende cyclus afgesloten en is aan de volgende cyclus begonnen. Wetenschappers voorspellen dat de nieuwe cyclus, nummer 25, net zo kalm zal verlopen als de voorgaande.

Zonnecyclus 25 is begonnen

Op 15 september 2020 kondigde een internationale groep van deskundigen aan dat de nieuwe cyclus van de Zon is begonnen.

De activiteit van de Zon volgt ruwweg een cyclus van 11 jaar beginnende met een rustige periode, het zonneminimum, naar een actieve periode, het zonnemaximum en weer terug naar een rustige Zon. Deze periodes van activiteit op de Zon veroorzaken het ruimteweer zoals we dat kennen. Het voorspellen van de cyclus van de Zon geeft wetenschappers een globaal idee over de frequentie van allerlei stormen in de ruimte. Het weer in de ruimte kan grote effecten hebben op elektriciteitsnetwerken op Aarde, satellieten, GPS en de luchtvaart. Ook astronauten en ruimtesondes kunnen worden beïnvloed door het weer in de ruimte.

Zijn zonnestormen gevaarlijk voor ons?

Zonnecyclus 25 begon officieel in december 2019. Toen bevond de Zon zich in een minimum dat het einde van cyclus 24 betekende. Omdat de Zon veranderlijk is kan het maanden duren voordat het begin van de nieuwe cyclus goed kan worden berekend.

In 1755 werd begonnen met cyclus 1. Cyclus 24 had de op drie na kleinste intensiteit van alle cycli die tot nu toe zijn waargenomen. Het was ook de zwakste cyclus in 100 jaar. Wetenschappers voorspellen dat cyclus 25 ook ongeveer even zwak zal verlopen als cyclus 24.

Het volgende zonnemaximum is voorspeld voor juli 2025. Dan zal een gemiddeld zonnevlekkengetal van 115 worden bereikt. Tijdens een actieve cyclus van de Zon kunnen er pieken in dit zonnevlekkengetal van meer dan 200 worden bereikt.

De wetenschappers die het begin van cyclus 25 hebben berekend denken dat deze cyclus zal breken met de afnemende activiteit die gedurende de laatste vier cycli werd waargenomen.

Wetenschappers maken gebruik van zonnevlekken om de zonnecyclus te volgen. Zonnevlekken zijn de donkere vlekken op de Zon die worden geassocieerd met de activiteit van de Zon. Ze komen vaak voor bij grote uitbarstingen op de Zon zoals zonnevlammen en uitbarstingen van de corona. Hierbij worden grote hoeveelheden licht, energie en materiaal van de Zon de ruimte in geblazen.

Eerste publicatie: 19 september 2020
Bron: NASA