Zonnestelsel Nieuws

De Aarde nadert zijn grootste afstand tot de Zon

De komende nacht bereikt de Aarde zijn aphelium. Dit is de grootste afstand tot de Zon. Het aphelium vindt plaats op 6 juli 2021 00:27 uur lokale tijd. Het aphelium komt in het midden van de zomer op het noordelijk halfrond en de winter op het zuidelijk halfrond. Dit zegt ons meteen dat de afstand tot de Zon niet bepalend is voor de seizoenen.

De baan van de Aarde om de Zon is bijna, maar niet helemaal cirkelvormig. Onze afstand tot de Zon varieert daarom niet heel erg veel. Vandaag zijn we ongeveer 5 miljoen kilometer verder van de Zon verwijderd dan we over 6 maanden zullen zijn. Dat verschil is klein als je weet dat we ons gemiddeld 150 miljoen kilometer van de Zon bevinden.

Het woord aphelium komt overigens van het Griekse woord apo, dat betekent weg en helios, de Griekse god van de Zon. Weg van de Zon, dat zijn wij dus vandaag.

De exacte afstand van de Aarde tot de Zon als de planeet in zijn aphelium staat is 152.095.527 kilometer. Afgelopen jaar, op 4 juli 2020, was dat een beetje minder namelijk 152.095.295 kilometer.

Tijdens het aphelium is de Zon aan de hemel kleiner dan tijdens het perihelium. Dit scheelt ongeveer 3,6%. Dit verschil is te klein om met het blote oog waar te nemen maar als je foto’s maakt tijdens het aphelium en het perihelium en die over elkaar legt dan is het verschil wel te zien.

Wat veroorzaakt de seizoenen?

De seizoenen worden niet veroorzaakt door de veranderende afstand van de Aarde tot de Zon. We zijn begin juli altijd het verst verwijderd van de Zon en in januari, tijdens de winter op het noorden, zijn we altijd het dichtste bij de Zon.

De seizoenen op Aarde worden veroorzaakt door de hoek die de draaiingsas van de Aarde maakt. Het is zomer op het noordelijk halfrond omdat het noordelijke deel van de Aarde meer naar de Zon toe is gericht. Ondertussen is het winter op het zuidelijk halfrond omdat het zuidelijke deel meer van de Zon is afgewend.

De veranderende afstand van de Aarde tot de Zon heeft wel invloed op de lengte van de seizoenen. Dat komt omdat de Aarde nu op de grootste afstand langzamer in zijn baan beweegt. Dit zorgt ervoor dat de zomer het langste seizoen is op het noordelijk halfrond en de winter het langste seizoen is op het zuidelijk halfrond.

Omgedraaid is de winter op het noordelijk halfrond het kortste seizoen en de zomer op het zuidelijk halfrond het langste seizoen. Dit scheelt ongeveer 5 dagen.

Zijn aphelium en perihelium verbonden met de zonnewendes?

Nee. Het klopt dat de Aarde elk jaar begin juli ongeveer twee weken na de zonnewende van juni het verst van de Zon verwijderd is. En het klopt ook dat de Aarde begin januari het dichtst bij de Zon staat, ongeveer twee weken na de zonnewende van december. Is dat toeval? Ja. In de loop van de tijd verschuiven de data van het aphelium en het perihelium van de Aarde naar de Zon ten opzichte van de zonnewendes.

 

Eerste publicatie: 5 juli 2021
Bron: EarthSky