Zonnestelsel Nieuws

De actieve Trojaan in de baan van Jupiter blijkt een vermomde komeet te zijn

ATLAS vindt komeetachtige asteroïde LD2
Atlas-afbeelding van 2019 LD2 uit 2019. De asteroïde bevindt zich tussen de twee rode streepjes. Credit: University of Hawaii at Manoa

Afgelopen week gonsde de astronomische wereld als gevolg van de ontdekking van een actieve asteroïde in de baan van Jupiter waarvan men dacht dat het een nieuw type object zou kunnen zijn. Vervolgwaarnemingen hebben echter aangetoond dat het gaat om een gewone komeet die echter in een afwijkende baan zit.

Zoals we ook al afgelopen week rapporteerden werd 2019 LD2 in eerste instantie geïdentificeerd als de eerst bekende actieve Trojaanse asteroïde. Dit gebeurde op grond van de komeetachtige staart die het object laat zien.  De identificatie werd gedaan door astronomen van het Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS) in Hawaï en een samenwerkingsverband met de Queens universiteit van Belfast. Afgelopen woensdag stuurde  de universiteit van Hawaï een gecorrigeerd bericht uit waarin werd vermeld dat het gaat om een echte komeet maar met een chaotisch veranderende baan waardoor die momenteel overeenkomt met de baan van een Trojaanse asteroïde.

Trojaanse asteroïden bevinden zich in hetzelfde baanvlak als Jupiter. Een familie loopt voor Jupiter uit en de andere familie rent achter Jupiter aan. Trojanen zijn dode, inerte asteroïden die geen tekenen van oppervlakteactiviteit vertonen. Dat maakte de ontdekking van een ogenschijnlijk actieve Trojaan wereldnieuws. Actieve asteroïden zijn zeldzaam en de lijken op kometen in die zin dat ze ook vluchtige materialen als gas en stof uitstoten.

Dat 2019 LD2 mogelijk en komeet zou zijn en niet een actieve Trojaanse asteroïde werd afgelopen week door amateurastronomen gesuggereerd op de Minor Planet Mailing List. Hierna werd de door zowel ATLAS-astronomen als foor de Japanse astronoom Shuichi Nanako bevestigd dat het om een komeet gaat. Het object is nu door het Minor Planet Center van de Internationale Astronomische Unie hernoemd naar P/2019 LD2 (ATLAS).

P/2019 LD2 is een komeet uit de Jupiterfamilie en geen lid van de Trojaanse gemeenschap. De komeet is echter nog steeds onder invloed van de zwaartekracht van Jupiter. Kometen uit de Jupiterfamilie hebben langgerekte banen die hen tot ver buiten het zonnestelsel brengt waarna ze weer terugkomen tot in de buurt van Jupiter. Het zijn kortperiodieke kometen die banen beschrijven van 20 jaar of minder.

De baan die P/2019 LD2 volgt brengt de komeet ongeveer iedere 20 jaar in de buurt van Jupiter. Als die gebeurt wordt de baan van de komeet steeds een beetje aangepast, vandaar de term “chaotisch veranderende baan”. De komeet volgt momenteel een baan die erg lijkt op de baan van de Trojaanse asteroïden. Over enkele tientallen jaren zal Jupiter de baan van P/2019 LD2 weer aanpassen en na die tijd zal de komeet bijna zeker niet meer voor een Trojaan aangezien kunnen worden.

Het is natuurlijk wel een beetje jammer dat er geen nieuw soort object is gevonden maar dit is hoe de wetenschap werkt. De Trojanen van Jupiter zijn en blijven dus saaie, inerte objecten. Over enkele jaren zullen we er overigens veel meer over gaan leren want NASA werkt aan de Lucy-missie die tussen 2027 en 2033 de Trojanen van Jupiter moet gaan bestuderen.

Eerste publicatie: 29 mei 2020
Bron: diverse persberichten