De Euclid-missie publiceert eerste deel van zijn 3D-kaart van het heelal
Astronomen van de ESA hebben een mozaïek van 208 gigapixel vrijgegeven van afbeeldingen die zijn gemaakt door Euclid, een missie die in 2023 werd gelanceerd om te bestuderen waarom het heelal steeds sneller uitdijt.

De volledige resolutie van bovenstaande opname (41 Mb !) is via deze link bij de ESA te bekijken.
Het nieuwe mozaïek van Euclid bestaat uit 260 waarnemingen die tussen 25 maart en 8 april 2024 werden gedaan.
In slechts twee weken tijd bestreek de ruimtetelescoop 132 vierkante graden van de zuidelijke sterrenhemel in ongerepte details, meer dan 500 keer het oppervlak van de volle maan.
Dit mozaïek is goed voor 1% van het brede onderzoek dat Euclid in 6 jaar zal doen.
Tijdens dit onderzoek zal Euclid de vormen, afstanden en bewegingen van miljarden sterrenstelsels tot 10 miljard lichtjaar waarnemen. Hiermee zal het de grootste kosmische 3D-kaart ooit maken.
Dit eerste deel van de kaart bevat al ongeveer 100 miljoen bronnen: sterren in onze Melkweg en sterrenstelsels daarbuiten.
Ongeveer 14 miljoen van deze sterrenstelsels zouden kunnen worden gebruikt om de verborgen invloed van donkere materie en donkere energie op het heelal te bestuderen.
Deze verbluffende afbeelding is het eerste deel van een kaart die in 6 jaar meer dan een derde van de hemel zal onthullen, aldus projectwetenschappers van de ESA. Dit is slechts 1% van de kaart en toch staat het vol met verschillende bronnen die wetenschappers zullen helpen nieuwe manieren te ontdekken om het heelal te beschrijven.
We hebben al prachtige, hoge-resolutiebeelden gezien van individuele objecten en groepen objecten van Euclid, aldus de projectwetenschappers.
Deze nieuwe afbeelding geeft astronomen eindelijk een voorproefje van de enormiteit van het gebied van de sterrenhemel dat Euclid zal bestrijken, waardoor ze gedetailleerde metingen kunnen doen van miljarden sterrenstelsels.
De gevoelige camera’s van de ruimtesonde legden een ongelooflijk aantal objecten in groot detail vast.
Een bijzonder kenmerk dat zichtbaar is in het mozaïek zijn de vage wolken tussen de sterren in ns eigen sterrenstelsel, ze verschijnen in lichtblauw tegen de zwarte achtergrond van de ruimte.
Ze zijn een mix van gaas en stof, ook wel galactische cirrus genoemd omdat ze op cirruswolken lijken.
Euclid kan deze wolken zien met zijn supergevoelige zichtbare lichtcamera omdat ze optisch licht van de Melkweg reflecteren.
De wolken schijnen ook in ver-infrarood licht, zoals gezien door de Planck-missie van de ESA.
Het nieuwe mozaïek is een voorproefje van wat de Euclid-missie gaat brengen. Sinds de missie in februari 2024 met zijn routinematige wetenschappelijke waarnemingen begon is 12% van het onderzoek voltooit.
De release van 53 vierkante graden van het onderzoek, inclusief een preview van de Euclid Deep Field-gebieden, staat gepland voor maart 2025.
Het eerste jaar van de kosmologische gegevens van de missie wordt in 2026 vrijgegeven aan de wetenschappelijke gemeenschap.
De projectwetenschappers van de Euclid-missie zijn verrast over het enorme bereik in fysieke schaal. De beelden leggen details vast van clusters van sterren in de buurt van een individueel sterrenstelsel tot enkele van de grootste structuren in het heelal.
Astronomen beginnen de eerste hints te zien van hoe de volledige Euclid-gegevens eruit zullen zien wanneer het primaire onderzoek is voltooid.
Eerste publicatie: 16 oktober 2024
Bron: ESA, sci-news & anderen