Zonnestelsel Nieuws

De folklore achter het Japanse bezoek aan de asteroïde Ryugu

landformaties op Ryugu hebben een naam gekregen
Veel landformaties op de asteroïde Ryugu hebben hun namen gekregen uit de Japanse folklore Credit: JAXA.

Ooit maakte een ruimteschip een dramatische zoektocht naar een ver land om een schat terug te brengen – en wat wetenschap. En dat ruimteschip, de Japanse Hayabusa2-missie, houdt vast aan het sprookjesachtige thema voor de naamgevingsconventies op de asteroïde Ryugu. De naam van de asteroïde, de naam van zijn gigantische rots, en die van de landingsplaats van de missie hebben allemaal hun naam ontleend aan een bekend verhaal, net als verschillende andere sites op Ryugu. Andere kenmerken op de ruimtegesteente zijn afkomstig uit kinderverhalen.

Hayabusa2 arriveerde op 27 juni 2018 bij Ryugu. Sindsdien bestudeert de ruimtesonde de asteroïde, is er een lander neergelaten en sprongen er twee kleine robotische autootjes over het oppervlak. Ook is er een explosief naar het oppervlak afgevuurd. Dit explosief maakte het mogelijk om materiaal van de asteroïde te verzamelen dat naar de Aarde wordt gebracht als de Hayabusa2 in december 2020 huiswaarts keert.

Op dit moment is de asteroïde voor astronomen nog zo mysterieus als een sprookje maar dat zal misschien veranderen als er deeltjes van de asteroïde op Aarde zijn onderzocht.

Het sprookje zelf

De asteroïde zelf is genoemd naar de Japanse folklore, waarin Ryūgū-jō de naam is van het paleis van een draak onder de zee. De meest bekende verschijning komt in het verhaal van Taro Urashima.

Urashima is een vriendelijke visser die een zeeschildpad redde van een groep kinderen die het beest mishandelden. Een paar dagen later keerde de zeeschildpad terug naar Urashima en nodigde hem uit voor een bezoek aan Ryugu, een kasteel onder de zee. De visser accepteerde de uitnodiging en reisde samen met de zeeschildpad naar de bodem van de oceaan.

Urashima had drie zeer aangename dagen in het paleis op de bodem van de zee. Tijdens zijn bezoek ontmoette Urashima de knappe prinses Otohime die samen met haar vader Ryujin in het paleis leefde. Urashima wist het niet meer de prinses was een reïncarnatie van de zeeschildpad. Otohime raakte verliefd op Urashima.

Maar Urashima wilde slechts een paar dagen blijven. Hij wilde terug naar zijn dorp. Otohime probeerde tevergeefs om hem te overtuigen te blijven maar hij was onvermurwbaar. Als afscheidscadeau gaf Otohime hem een tametebako, een schatkistje, maar waarschuwde hem dat nooit te openen.

Urashima en Otohime kijken naar herten
Urashima en Otohome kijken vanaf de Herfstzsijde van het onderzese palaeis naar herten. Credit: By UnknownThe Bodleian Library, Oxford, CC BY 4.0, Link

Maar Otohime wist dat Urashima het doosje zou openen.

Toen Urashima aan het oppervlak terugkeerde merkte hij dat er 300 jaar waren verstreken in plaats van de 3 dagen die hij had ervaren. Het lijkt op een sprookje in de algemene relativiteitstheorie en er zijn dan ook wetenschappers die de vertraging van de tijd die optreedt als er met de lichtsnelheid wordt gereisd, het Urashima-effect noemen.

De radeloze visser pakte zijn schatkist en opende die. Er verscheen een wolk van poeder en Urashima verouderde snel. Het Hayabusa2-team kan er wel de lol van in zien en rapt dat ook zij grijze haren zullen krijgen als ze de container (de tamatebako) met materiaal van Ryugu hier op Aarde openen.

Sprookjesnamen

Veel structuren op de asteroïde hebben namen uit het sprookje gekregen. De grootste krater op Ryugu heet Urashima en het grootste rotsblok heet nu Otohime.

Toen het Hayabusa2-team de namen selecteerden leverde die van Otohime wel een probleem op want die naam is ook al geregistreerd op Venus. Het gebruik van de naam van de prinses voor een kernmerk op Ryugu werd oorspronkelijk voor de Internationale Astronomische Unie afgewezen. De IAU is de organisatie die verantwoordelijk is voor officiële namen in ons zonnestelsel.

Otohime is echter een zeer belangrijk personage in het verhaal van Taro Urashima want hoe kan er een tamatebako verzameld worden als er geen Otohime is op Ryugu.

Omdat de naam van Otohime belangrijk was voor het project wist het Hayabusa2 team de IAU te overtuigen de naam toch te accepteren.

Ryugu’s vorm lijkt op een draaiende tol, die Hayabusa2 teamleden dachten dat het leek op een draak of een ouroboros – een draak of slang die zijn eigen staart inslikt – die zich om de asteroïde wentelt. Vanwege die inspiratie noemde het team de kam naar Ryujin, de heerser van het Drakenpaleis en vader van Otohime.

Hayabusa2 blijft details onthullen over deze sprookjeswereld, en de monsters die het heeft verzameld, zullen eind 2021 op aarde terugkeren. We kunnen alleen maar hopen dat de wetenschappers van de missie niet dramatisch ouder worden als ze hun eigen schatkist in handen hebben!

 

Eerste publicatie: 6 oktober 2019
Bron: space.com, wikipedia, jaxa