Geschiedenis

De gordel van Orion en de Hemelse Brug

Mintaka bevindt zich op de hemelequator
Het sterrenbeeld Orion bevindt zich aan weerszijden van de hemelequator, de dikke grijze lijn op deze kaart. Omdat de hemelequator op alle plekken ter wereld de lokale horizon precies in het westen en het oosten snijdt kan de ster Mintaka, de enige ster op de groene lijn, gebruikt worden om deze punten aan je eigen hemel te vinden. Afbeelding: Cartes du Ciel/Kuuke’s Sterrenbeelden.

Tijdens de wintermaanden is het sterrenbeeld Orion prominent boven de zuidelijke horizon te vinden. In deze tijd van het jaar komt het sterrenbeeld omstreeks 19 uur op en staat het omstreeks middernacht op zijn hoogste punt aan de hemel. Daarna begint het langzaam weer te zakken om omstreeks 4 uur ’s ochtends onder te gaan. Midden in het sterrenbeeld bevinden zich drie sterren op een rij die wij kennen als de gordel van Orion maar de Aymara, de oorspronkelijke bewoners van de hoogvlaktes van Bolivia, Peru en Chili noemen deze drie sterren de “Hemelse Brug”.

Voor de Aymara verbindt de Hemelse Brug de noordelijke en de zuidelijke sterrenhemel. Ze hebben er een goede reden voor.

De meest westelijke ster kennen wij als Mintaka. Deze ster is bijzonder omdat ze zich nagenoeg op de hemelequator bevindt. De hemelequator is de projectie van de evenaar van de Aarde op de bol van sterren die ons omringd.

 

De hemelequator
De hemelequator is een grote denkbeeldige cirkel over de koepel van de Aardse hemel die rechtstreeks boven de evenaar van de Aarde loopt. Afbeelding: Kuuke’s Sterrenbeelden
De hemelequator
Hoe je die hemelequator aan je eigen sterrenhemel kan zien is afhankelijk van de breedtegraad waarop je woont. Maar omdat de hemelequator zich recht boven de evenaar van de Aarde bevindt maakt het niet uit waar je op Aarde bent, de hemelequator snijdt jouw eigen horizon altijd op de punten pal oost en pal west. Afbeelding: Kuuke’s Sterrenbeelden

De positie van Mintaka aan de hemelequator zorgt er voor dat de ster gebruikt kan worden voor navigatie op Aarde. Mintaka en de andere sterren van de Hemelse Brug zijn over de gehele wereld zichtbaar. Op alle plaatsen van de wereld komt Mintaka precies in het oosten op en gaat precies in het westen weer onder en is de ster precies 12 uur aan de sterrenhemel zichtbaar.

Halverwege opkomst en ondergang bevindt Mintaka zich op zijn hoogste punt aan de sterrenhemel. Als, op deze tijd, de ster zich in het zenit bevindt, het punt recht boven je hoofd) dan bevindt de waarnemer zich precies op de evenaar. Als de ster in het zuidelijke deel van je sterrenhemel schijnt dan bevindt je je ten noorden van de evenaar.  Vanuit het grootste deel van Zuid-Amerika bevindt Mintaka zich aan de noordelijke sterrenhemel. De Aymara en andere waarnemers die deze ster kenden wisten dat ze zich ten zuiden van de evenaar bevonden.

Van het arctische noorden tot het antarctische zuiden wijzen het sterrenbeeld Orion en zijn gordel oftewel de ster Mintaka van de Hemelse Brug, de weg naar de evenaar. De plek waar de noordelijke en de zuidelijke sterrenhemel elkaar ontmoeten.

Aymara is de naam van een volk in het westen van Bolivia, het uiterste zuidoosten van Peru, het noordoosten van Chili en het noordwesten van Argentinië.

De Aymara zijn een inheems volk dat onder de Spaanse overheersing van het laagland overleefde in de hooglanden van de Andes. Ze behielden hun eigen taal, het Aymara, en hadden nauwelijks deel aan het bestuur van de onafhankelijke staten Bolivia en Peru. De Boliviaanse president (sinds 2006) Evo Morales is van Aymaraanse afkomst, evenals zijn minister van Buitenlandse Zaken David Choquehuanca. In zijn regering schafte Morales direct het ministerie voor indianenzaken af, een ‘racistische’ instelling, vond hij, in een land waar drie op de vijf mensen geldt als indiaans. (bron: wikipedia)

 

 

Eerste publicatie: 17 december 2018
Bron: earthsky.org