De Hera ruimtesonde scheert langs Deimos
De ESA-sonde spotte de maan toen hij op zijn weg om getuige te zijn van de nasleep van NASA’s test om een asteroïde af te weren.
De Hera-sonde is rond Mars gevlogen en gebruikt de zwaartekracht van de planeet om zichzelf naar zijn doel in de asteroïdegordel te slingeren. Tijdens zijn korte ontmoeting met Mars ving Hera een glimp op van de minder zichtbare kant van de kleinere, getijdengebonden maan van Mars terwijl deze om zijn thuisplaneet draaide.
De Europese ruimtevaartorganisatie ESA lanceerde op 7 oktober 2024 haar Hera-missie om de schade te inspecteren die werd veroorzaakt door de DART-missie van de NASA toen deze op een asteroïde botste met als doel zijn baan te veranderen. Hera zal naar verwachting zijn doel in 2026 bereiken, maar de ruimtesonde mocht afgelopen week voor het eerst zijn wetenschappelijke instrumenten afstoffen tijdens zijn scheervlucht langs Mars.
De ruimtesonde komt tot op 5000 kilometer van de planeet waardoor de zwaartekracht Hera’s baan naar zijn doel kon verschuiven terwijl het door de verre ruimte vloog. Tijdens de scheervlucht activeerde Hera een drietal instrumenten om het oppervlak van de rode planeet en zijn maan Deimos in beeld te brengen.
Deze instrumenten zijn al eerder uitgeprobeerd, tijdens het vertrek van Hera, maar dit is de eerste keer dat ze zijn ingezet op een kleine, verre maan waar nog niet veel over bekend is.
Mars heeft twee manen, Phobos en Deimos. Deimos is een piepklein maantje met een diameter van slechts 12,4 kilometer. Het kan zijn dat de maan van Mars is afgebroken na een gigantische impact, of het is een kleine asteroïde die is gevangen door de zwaartekracht van de planeet. Deimos voltooit elke 30 uur één baan om Mars.
Naast het vastleggen van beelden van de licht misvormde maan heeft Hera ook enkele gemeenschappelijke waarnemingen van Deimos uitgevoerd met de Mars Express van de ESA. Deze ruimtesonde draait al meer dan 20 jaar in een baan om Mars.
Het binaire asteroïdensysteem dat Hera gaat bezoeken is veel kleiner dan Deimos. Dimorphos ie een 170 meter brede ruimterots die om zijn grotere 800 meter brede metgezel Didymos draait.
In september 2022 botste de DART-missie van de NASA op Dimorphos om de asteroïde een klein duwtje te geven als test van planetaire verdediging. De missie was een succes en bewees dat kinetische inslagobjecten kunnen worden gebruikt om gevaarlijke asteroïden van baan te veranderen als er een richting de Aarde zou gaan. Datasets verzameld door optische en radiotelescopen op de grond laten zien dat de omlooptijd van Dimorphos rond Didymos na de botsing werd verkort van 11 uur en 55 minuten tot 11 uur en 23 minuten.
Alleen waarnemingen vanaf de Aarde zijn niet genoeg. Daar komt Hera om de hoek kijken, door vanuit de ruimte een gedetailleerd onderzoek na de inslag uit te voeren. In februari 2026 staat een vervolgmanoeuvre van Hera gepland, gevolgd door een reeks van koerscorrecties vanaf oktober 2026 om zo het traject te verfijnen en het Didymos-systeem in december 2026 te bereiken.
Eerste publicatie: 14 maart 2025
Bron: ESA
