De Hubble werkt weer en dat wordt gevierd met een mooie foto
Na een korte pauze wegens een defecte gyroscoop is de Hubble Space Telescope weer terug in bedrijf. Dat werd gevierd met een opname van een ver weg gelegen sterrenstelsel waar actieve stervorming plaatsvindt.
Op 5 oktober 2018 zette de Hubble Space Telescope zichzelf in een veilige mode nadat een van de gyroscopen, die zorgen voor de oriëntatie van de telescoop, uitviel. Na ongeveer drie weken was de missieleiding in staat om de bokkende gyroscoop te repareren en de Hubble weer in bedrijf te nemen. Kort hierna stuurde de telescoop een opname van een veld van stervormende sterrenstelsels terug naar de Aarde. Op de opname staan sterrenstelsels in het sterrenbeeld Pegasus die ongeveer 11 miljard lichtjaar van ons zijn verwijderd.
De nieuwe opname, die dateert van 27 oktober 2018, is gemaakt met de Wide Field Camera 3. Het is de eerste opname van de telescoop na het opnieuw in bedrijf stellen. Het was niet eenvoudig om de Hubble weer in bedrijf te krijgen. Een heel team van ingenieurs en wetenschappers heeft er een flinke klus aan gehad om het probleem met de gyroscoop op te lossen.
Toen leden van het team dat de Hubble bedrijft in de gaten kreeg dat de telescoop was gestopt met zijn waarnemingen probeerden ze snel de defecte gyroscoop te herstellen maar dat lukte helaas niet.
In plaats daarvan kon men wel een back-up gyroscoop activeren. Echter al snel rapporteerde deze gyroscoop hele hoge rotaties van wel 450 graden per uur terwijl de Hubble in werkelijkheid minder dan 1 graad per uur draaide. Een dergelijke hoge waarde had men bij de andere gyroscopen nog nooit waargenomen.
De Hubble is uitgerust met 6 gyroscopen maar er worden er drie tegelijkertijd gebruikt om de telescoop te richten en in positie te houden. Omdat er van de zes gyroscopen al twee defect waren was dit de laatste back-up gyroscoop. Dat betekende dat het team uit moest zoeken hoe deze gyroscoop weer werkende te krijgen of een mogelijke één gyroscoop-mode in te stellen. Dit laatste zou de waarnemingen van de Hubble behoorlijk beperken.
In 2011 werd overgeschakeld naar een automatische bediening van de telescoop en dat betekent dat er geen mensen meer zijn die de telescoop 24 uur per dag in de gaten houden maar tijdens de korte uitval bleef men wel constant de gezondheid en de veiligheid van de telescoop monitoren.
NASA schakelde ook een tweede team van experts in die mee dachten over hoe het ongebruikelijke gedrag van de back-up gyroscoop overbrugd kon worden. Na weken van creatief denken, voortdurende testen en kleine tegenslagen concludeerde het team dat er sprake moest zijn van een soort van blokkade. Ze probeerden dit probleem op te lossen voor de gyroscoop te schakelen naar verschillende standen en door de telescoop te draaien. Dit zorgde ervoor dat de aflezingen van de gyroscoop beetje bij beetje weer normaal werden.
Hierna werd er nieuwe software naar de telescoop gestuurd en werd er een serie bewegingen uitgevoerd die echte wetenschappelijke waarnemingen simuleerden. Hieruit bleek dat de telescoop klaar was voor het echte werk en dat weer met drie werkende gyroscopen.
Ondertussen had een ander team een compleet plan uitgewerkt om de Hubble eventueel met één gyroscoop te bedienen. Deze voorbereidingen kunnen nu stoppen maar volgens de NASA zijn ze niet nutteloos geweest want er zal een moment komen dat er nog met slechts één gyroscoop gewerkt moet worden en daar ligt nu al het draaiboek voor klaar volgens de NASA.
Het weer werkende krijgen van de derde gyroscoop is niet alleen belangrijk voor de levensverwachting van de telescoop maar ook is de Hubble met drie werkende gyroscopen veel productiever. De productieve periode verlengen was dan ook het belangrijkste doel. In een één gyroscoop mode zal de Hubble nog steeds mooie ontdekkingen kunnen doen maar die tijd wil NASA zo ver mogelijk naar achteren schuiven.
Eerste publicatie: 29 november 2018
Bron: Hubble
