De oudste satelliet draait al 67 jaar om de Aarde en ingenieurs willen hem nu terughalen
Een voorgestelde missie heeft als doel om Vanguard-1 terug te halen en tentoon te stellen als een oude relikwie uit het ruimtevaarttijdperk.

In maart 1958 werd een lelijke, bolvormige satelliet in een hoge elliptische baan om de Aarde gebracht. De satelliet, Vanguard-1, was een test van de lanceercapaciteiten in de begindagen van het historische ruimtevaarttijdperk. Andere satellieten uit die tijd zijn via de atmosfeer van de Aarde teruggekeerd en in een vurige dood verbrand, maar Vanguard-1 bevindt zich nog steeds in een baan om de Aarde en zoeft geruisloos door de leegte van de ruimte. Een team van onderzoekers en ingenieurs wil de satelliet terughalen voor nadere inspectie en werkt momenteel aan een manier om Vanguard-1 weer terug naar de Aarde te halen.
Vanguard-1 is de tweede Amerikaanse satelliet die in de ruimte is gelanceerd. Hij werd in 1955 bedacht door het Naval Research Laboratory en was ontworpen om de lanceercapaciteiten van een drie-traps raket en de effecten van de barre omstandigheden in de ruimte op een satelliet te testen. Tegenwoordig is vanguard-1 nog steeds het oudste kunstmatige object dat in een baan om de Aarde draait. Een team van onderzoekers en ingenieurs van het in de Amerikaanse staat Virginia gevestigde adviesbureau Booz Allen Hamilton heeft een voorstel opgesteld om de satelliet uit de ruimte te halen en terug naar de Aarde te brengen om te bestuderen hoe de apparatuur het in de loop der jaren heeft gedaan. Het voorstel van het team wordt gedetailleerd beschreven in een studie die eerder dit jaar werd gepubliceerd in het Aerospace Research Center.
Vanguard-1 verdween in 1964 van de radar maar volggegevens tonen zijn baan en locatie aan. De satelliet heeft het zo lang volgehouden dankzij zijn positie in een zeer elliptische baan, in tegenstelling tot de Sovjet-Spoetniks en de Amerikaanse Explorer-1, die binnen enkele maanden of jaren terugvielen naar de Aarde vanwege de atmosferische wrijving in de lage aardbaan. Als hij zou worden teruggehaald zou Vanguard-1 de oudste satelliet zijn die ooit naar de Aarde is teruggekeerd.
De onderzoekers suggereren dat de satelliet in een lagere baan om de Aarde kan worden gebracht en vanuit de ruimte kan worden opgepikt of in het ISS kan worden binnengehaald. In 1984 gebruikte NASA haar astronauten om een satelliet te vangen tijdens ruimtewandelingen met behulp van een jetpack, bekend als de Manned Maneuvering Unit. De communicatiesatellieten Westar- 6 en Palapa B2 kwamen in verkeerde banen terecht na storingen aan de bovenste rakettrap, dus stuurde NASA astronauten om de satellieten op te halen. Ze werden in de laadruimte van de spaceshuttle geplaatst en teruggebracht naar de Aarde.
Gezien de leeftijd van Vanguard-1 zouden astronauten er voorzichtig mee om moeten gaan, aldus het team achter het voorstel. Voordat een poging tot ophalen wordt gedaan stelt het team voor om een ruimtesonde naar de satelliet te sturen om de staat ervan van dichtbij te inspecteren. De ingenieurs stelden voor om samen te werken met een rijke ruimtevaartliefhebber die bereid was het project te financieren, of om een SpaceX-capsule te gebruiken om de satelliet naar de Aarde te halen.
Zodra Vanguard-1 terug naar de Aarde is gebracht zullen experts de satelliet onderzoeken om de staat ervan te beoordelen: of hij is geraakt door ruimtepuin, of hij nog steeds compleet is en hoe de tijd in de baan om de Aarde de satelliet heeft beïnvloedt. De satelliet zou vervolgens in het Smithsonian kunnen worden tentoongesteld als een soort tijdcapsule, een herinnering aan de geschiedenis van de ruimtevaart, suggereert het team.
Toekomstige missies (het verwijderen van ruimtepuin, het verzamelen van materialen voor productie in de ruimte en zelfs deep space-verkenningen) zouden kunnen voortbouwen op technieken die zijn gedemonstreerd bij het bergen van Vanguard-1, aldus de onderzoekers. Het bergen van Vanguard-1 zou een uitdaging zijn, maar wel een haalbare en onschatbare stap voorwaarts voor de hele Amerikaanse ruimtevaartgemeenschap zeggen de onderzoekers.
Eerste publicatie: 11 april 2025
Bron: diverse persberichten