De Perzische kalender

De Perzische kalender is een zonnekalender die gelijk begint met de Islamitische kalender maar verder geen overeenkomsten kent. De oorsprong van de Perzische kalender gaat terug tot de 11^-de eeuw toen een groep astronomen een kalender maakte die nu bekend is als de Jalaali kalender. Sinds de invoering van die kalender zijn ondertussen wel verschillende wijzigingen doorgevoerd.

De huidige kalender wordt sinds 1925 in Iran gebruikt en sinds 1957 in Afghanistan. Afghanistan gebruikte overigens tussen 1999 en 2002 de Islamitische kalender.

Hoe ziet een Perzisch jaar er uit?

De namen en de lengte van de 12 maanden die het Perzische jaar vormen zijn:

Als gevolg van verschillende vertalingen van het Perzische alfabet kan het zijn dat de spelling van de maanden anders is. In Afghanistan hebben de maanden andere namen.

In een gewoon jaar heeft de maand Esfand 29 dagen en in een schrikkeljaar 30 dagen.

Wanneer begint het Perzische jaar?

Het Perzische jaar begint op de lente equinox. Als de astronomische lente equinox voor 12 uur begint (Teheran tijd) op een bepaalde dag dan is die dag de eerste dag van het nieuwe jaar. Als de astronomische lente equinox na de middag valt dan is de eerstvolgende dag de eerste dag in het nieuwe jaar.

Hoe worden de jaren geteld?

Net zoals in de Islamitische kalender begint de jaartelling in het jaar 622 na Christus met de verhuizing van Mohammed naar Medina. Op de lente equinox van dat jaar begon AP 1 (AP = Anno Persico/Anno Persarum = Perzisch jaar).

In tegenstelling tot de Islamitische kalender telt de Perzische kalender in zonnejaren. In 2011 na Christus startte het Perzische jaar 1390 maar het Islamitische jaar 1432.

Welke jaren zijn schrikkeljaren?

Het Perzische jaar wordt gedefinieerd door de astronomische lente equinox. De schrikkeljaren zijn dus de jaren waarin er tussen twee Perzische nieuwjaarsdagen 366 dagen passen.

Door velen wordt het baseren van de Perzische kalender puur alleen door astronomische waarneming van de lente equinox afgewezen en er zijn daarom enkele wiskundige regels voorgesteld om de lengte van het jaar te bepalen.

De populairste maar ook meest complexe regel gaat als volgt:

De kalender wordt verdeeld in periodes van 2820 jaar. Deze periodes worden daarna verdeeld in 88 cycli die het volgende patroon volgen:

29, 33, 33, 33, 29, 33, 33, 33, 29, 33, 33, 33, …

Dit komt dan in totaal uit op 2816 jaar. Het totaal van 2820 jaar wordt bereikt door de laatste cyclus met vier jaar te verlengen tot een totaal van 37 jaar.

Als je de jaren binnen een cyclus start met 0, dan zijn alle jaren die deelbaar zijn door 4 een schrikkeljaar behalve dan het jaar 0 dat dan geen schrikkeljaar is.

In een cyclus van 29 jaar ziet het patroon aan schrikkeljaren er dan als volgt uit.

Dit levert iedere 2820 jaar 683 schrikkeljaren op die overeenkomen met een tropisch jaar dat gemiddeld 365,24220 dagen telt. Dit is een betere benadering van het tropisch jaar dan de 365,2425 dagen van de Gregoriaanse kalender.

De huidige periode van 2820 jaar startte op AP 475 ( = 1096 na Christus).

Deze wiskundig berekende kalender komt momenteel heel goed overeen met de astronomische kalender. In de jaren tussen AP 1244 en AP 1531 (1865 en 2152) is er slechts twee keer een verschil van één dag, namelijk in AP 1404 en AP 1437 (die beginnen op de lente equinox in 2025 en 2058). Buiten deze periode zijn er echter meer verschillen.

Eerste publicatie:
© 2016, Claus Tøndering. Dit artikel is vertaald en gepubliceerd volgens de richtlijnen van de copyright houder.