Jupiter

De ringen van Jupiter

De ringen van Jupiter
De ringen van Jupiter en de positie van enkele manen

Ook de planeet Jupiter heeft ringen. Ze zijn door een amateur telescoop absoluut niet zichtbaar vanaf de Aarde. We hadden er een ruimtesonde voor nodig om de ringen te vinden.

De ringen van Jupiter zijn ontdekt door de Voyager 1 die speciaal was geprogrammeerd om na de passage bij Jupiter terug te kijken om te zien of er sprake was van een zwak ringensysteem. Toen dat ringensysteem bleek te bestaan werd Voyager 2 geherprogrammeerd om meer waarnemingen te doen aan dit ringensysteem.

De ring van Jupiter bestaat uit drie verschillende componenten. De “Hoofd”-ring is 7000 kilometer breed en heeft een scherpe begrenzing aan de buitenrand op 129.130 kilometer van het centrum van de planeet. De ring omvat de banen van twee kleine manen: Adrastea en Metis. Men neemt aan dat deze twee manen de bron zijn van het stof waaruit het merendeel van de ring is opgebouwd. De binnenrand vloeit geleidelijk aan over naar de “Halo”-ring. Deze halo is ongeveer 20.000 kilometer breed en strekt zich uit richting de wolkentoppen van de planeet.

Net buiten de Hoofd-ring bevindt zich de brede en heel zwakke “Gossamer”-ring die zich uitstrekt tot voorbij de baan van de maan Amalthea. Deze ring bestaat vermoedelijk uit stofdeeltjes die kleiner zijn dan 10 micron; dit komt overeen met de grootte van deeltjes in sigarettenrook. De “Gossamer”-ring strekt zich uit tot op 129.000 kilometer van het centrum van de planeet en is ongeveer 30.000 kilometer breed. Men denkt dat deze ring is ontstaan door de inslag van micro-meteorieten op de manen die binnen deze ring ronddraaien.

De ringen van Jupiter komen voor in een zone waar intense straling van elektronen en ionen zijn gevangen in het sterke magneetveld van de planeet. Deze deeltjes en magneetveld omvatten de magnetosfeer van Jupiter of de magnetische omgeving die zich 3 tot 7 miljoen kilometer richting de Zon uitstrekt en die de vorm van een windzak heeft tot tenminste aan de baan van Saturnus; een afstand van 750 miljoen kilometer.

Tabel ringen en openingen

Naam Afstand tot planeet*
(kilometer)
Breedte
(kilometer)
1979J1R (Halo) 100.000 – 122.800 22.800
1979J2R (Main) 122.800 – 129.200 6400
1979J3R (Gossamer) 129.200 – 214.200 85.000

* De afstand is berekend vanaf het centrum van de planeet (bron: IAU)

 

Eerste publicatie: 2 november 2013
Laatste keer bewerkt op: 2 april 2017

Meer over Jupiter