Pluto

De samenstelling van Pluto

Charon
Restanten van de bevroren ondergrondse oceaan op de maan Charon (credit: NASA/JHUAPL/SwRI)

Pluto bevindt zich aan de grenzen van ons zonnestelsel in de Kuipergordel. Deze gordel bestaat voornamelijk uit rotsachtige objecten en ijs. De extreem lage temperaturen in dit deel van het zonnestelsel zorgen er voor dat ook Pluto veel ijs bevat.

Oppervlakte van Pluto

Pluto bevindt zich 30-50 keer verder van de Zon dan de Aarde. De samenstelling van Pluto lijkt meer op die van de Aardse planeten dan op die van de gasreuzen. Het oppervlak van Pluto bestaat vermoedelijk voornamelijk uit ijs met een mix van gesteente.

De grote afstand tot Pluto en de geringe grootte maken waarnemen een hele uitdaging maar het is toch gelukt om met behulp van de Hubble Space Telescope de dwergplaneet te onderzoeken. De Hubble ontdekte twee manen bij Pluto. Astronomen kunnen de grootste maan, Charon, die qua samenstelling veel op Pluto lijkt en erg dicht om de dwergplaneet draait gebruiken om de samenstelling van het oppervlak te bestuderen. Als Charon zich tussen Pluto en de Aarde door beweegt zal licht dat door het oppervlak van Pluto weerkaatst wordt worden tegengehouden. Dit kan gebruikt worden om helderheidsveranderingen vast te leggen.

Charon is eveneens gebruikt om de massa en de grootte van Pluto beter te bepalen. Na het berekenen van de dichtheid concluderen wetenschappers dat de dwergplaneet voor ongeveer 50-70% uit gesteente moet bestaan. De rest is ijs. Het oppervlak is samengesteld uit exotische soorten ijs: o.a. bevroren methaan en bevroren stikstof. Onder deze lagen bevindt zich vermoedelijk bevroren waterijs. Aan het oppervlak is eveneens koolstofmonoxide aanwezig en recente metingen door de Hubble Space Telescope duiden ook op de aanwezigheid van meer complexe organische moleculen.

Het oppervlak vertoont kleurschakeringen tussen heldere vlekken en donkere vlekken afgewisseld met zwarte,oranje en witte kleuren. Omdat het oppervlak ijs is verandert het ook als gevolg van temperatuurverschillen. Die ontstaan bij naderen en verwijderen van de Zon maar ook omdat de as van de dwergplaneet sterk gekanteld ligt ten opzichte van het baanvlak. Deze kanteling bedraagt maar liefst 122°.

De binnenkant van Pluto

Pluto heeft vermoedelijk een rotsachtige kern die wordt omringd door een mantel die voornamelijk uit ijs bestaat met daar doorheen gemengd allerlei gesteenten.

Pluto bevindt zich in de Kuipergordel waar veel meer van dergelijke objecten voorkomen die allemaal uit rots en ijs bestaan. Deze delen zijn overgebleven na de vorming van het zonnestelsel. In de Kuipergordel komen niet alleen dwergplaneten en asteroïden voor maar ook kometen. Wetenschappers denken dat als Pluto dicht genoeg bij de Zon zou kunnen komen hij ook een staart zou gaan ontwikkelen van sublimerend ijs. De kern van een planeet wordt als eerste gevormd maar de kern van Pluto slaagde er niet in voldoende massa in te vangen tijdens zijn vorming om door te groeien naar een volwaardige planeet.

Onder het oppervlak van Pluto komen grote hoeveelheden kalium voor. Als er genoeg kalium aanwezig is kan dit radioactief vervallen. Bij dit proces komt warmte vrij die er voor zou kunnen zorgen dat er zich een vloeibare oceaan onder het ijs kan vormen.

In 2015 zal de New Horizons sonde arriveren bij Pluto en zullen we veel meer te weten komen over Pluto en zijn maan Charon.

Meer over Pluto

Eerste publicatie: 23 november 2012
Laatste wijziging: 30 september 207