Geschiedenis

Een maan voor Mars

Phobos
De Marsmaan Phobos met uiterst rechts de grote inslagkrater Stickney. De opname is gemaakt met de HIRISE-camera van de Mars Global Surveyor.

Op 17 augustus 1877 ontdekte de Amerikaanse astronoom Asaph Hall de maan Phobos, een van de twee kleine Marsmaantjes. Later in dat jaar ontdekte hij ook de nog veel kleinere maan Deimos. Beide manen lijken meer op asteroïden dan ze op de maan van de Aarde lijken.

Astronomen hebben de twee manen Phobos en Deimos genoemd – Angst en Terreur – naar de paarden die de strijdwagen van de Griekse oorlogsgod Ares trokken. Ares is de Griekse tegenhanger van de Romeinse oorlogsgod Mars.

Phobos is een kleine onregelmatig gevormde maan met een diameter van ongeveer 22,2 kilometer. De maan heeft 7 keer meer massa van Deimos die ongeveer 12,4 kilometer in diameter is. Beide manen zijn niet rond zoals onze eigen maan maar zijn meer aardappelvormig.

In 1971 en 1972 kregen astronomen tijdens de Mariner 9-missie voor het eerst een beter beeld van Phobos. Ze ontdekten een grote krater die de naam Stickney kreeg. Chloe Angeline Stickney Hall was de vrouw van de ontdekker Asaph Hall en ze speelde een belangrijke rol in de ontdekking van de beide manen.

De maan Phobos met de krater Stickney, gefotografeerd in 1977 door de Viking 1
Phobos en zijn grote krater Stickney gefotografeerd door de Viking 1. De krater heeft een doorsnede van ongeveer 10 kilometer. De opname is in juni 1977 gemaakt, 100 jaar na de ontdekking van de maan door Asaph Hall, door de Viking 1. Credit: NASA.

Tegenwoordig denken astronomen dat de lange smalle groeven die het oppervlak van Phobos tekenen vroege signalen zijn dat de maan uit elkaar begint te vallen. Mogelijk breekt de maan, over ongeveer 50 miljoen jaar, uit elkaar en zal dan een ring om Mars vormen.

In 2017 werd een onderzoek gepubliceerd dat stelde dat Phobos niet alleen uit elkaar zal vallen en een ring zal vormen maar dat dit ook al eerder is gebeurd. Wetenschappers hadden een model ontwikkeld dat liet zien dat materiaal dat afkomstig was van een inslag van een grote asteroïde, ongeveer 4,3 miljard jaar geleden, in de ruimte terecht was gekomen kon samenklonteren tot de maan Phobos of een ring kon vormen.

Asaph Hall heeft zich vermoedelijk nooit kunnen voorstellen dat Phobos uit elkaar kan vallen en een ring om de planeet kan vormen. Hij heeft vermoedelijk ook nooit onderstaande video kunnen voorstellen die op 1 augustus 2013 is gemaakt door de Curiosity rover. De Curiosity maakte een serie foto’s van de hemel boven zich. De video toont de beide manen, Phobos en Deimos, zoals je ze zou zien staande op Mars. De grootste kraters zijn duidelijk vanaf het oppervlak van Mars zichtbaar.

 

 

Eerste publicatie: 17 augustus 2019
Laatste bewerking: 28 augustus 2019