Ruimtevaartnieuws

EnVision – ook Europa gaat naar Venus

EnVision: begrijpen waarom onze naaste buur zo anders is als de Aarde
EnVision: begrijpen waarom onze naaste buur zo anders is als de Aarde

EnVision is de naam van de komende Europese missie naar de planeet Venus. De missie moet een totaalbeeld van de planeet opleveren, van de kern tot de bovenste delen van de atmosfeer met als doel begrijpen waarom venus en de Aarde zo verschillend zijn geëvolueerd. De missie werd op 10 juni door het Science Programme Committee van de ESA geselecteerd als de vijfde missie uit het Cosmic Vision plan van de organisatie. De lancering zal begin jaren ’30 moeten gaan plaatsvinden.

Begin juni kondigde de NASA ook aan om twee missies naar onze buurplaneet te willen sturen.

Een belangrijke vraag van planeetonderzoekers is waarom, ondanks dat ze ongeveer dezelfde grootte en samenstelling hebben onze buur in het binnenste deel van het zonnestelsel zo’n dramatische klimaatverandering heeft meegemaakt. In plaats van een bewoonbare wereld te zijn zoals de Aarde heeft de planeet een giftige atmosfeer en is gehuld in dikke zwavelzuurrijke wolken.

Welke geschiedenis Venus heeft doorgemaakt om in deze toestand te komen en voorspelt dit het lot van de Aarde als ook deze een catastrofaal broeikaseffect zou ondergaan? Is Venus nog steeds geologisch actief? Zou het ooit een oceaan hebben gehad en zelf leven hebben? Welke lessen kunnen we leren over de evolutie van aardse planeten in het algemeen, naarmate we meer aardachtige exoplaneten vinden?

Het innovatieve instrumentenpakket van EnVision zal deze grote vragen aanpakken. De ruimtesonde zal worden uitgerust met een reeks Europese instrumenten waaronder een instrument dat met behulp van geluidsgolven de ondergrondse gelaagdheid in kaart brengt, spectrometers om de atmosfeer en het oppervlak te bestuderen. Deze spectrometers zullen sporengassen in de atmosfeer volgen en de samenstelling van het oppervlak analyseren, op zoek naar eventuele veranderingen die verband kunnen houden met tekenen van actief vulkanisme.

NASA zal een radar leveren die het oppervlak in kaart zal brengen. Daarnaast zal een radiowetenschappelijk experiment de interne structuur en de zwaartekracht van de planeet onderzoeken, evenals de structuur en de samenstelling van de atmosfeer. De instrumenten zullen samenwerken om de interactie tussen de verschillende grenzen van de planeet, van het binnenste tot het oppervlak tot de atmosfeer, het best te karakteriseren en een alomvattend globaal beeld van de planeet en haar processen te bieden.

EnVision is een vervolg van de zeer succesvolle Venus Express (2005 – 2014) van de ESA die zich voornamelijk richtte op atmosferisch onderzoek maar die ook ontdekkingen deed die wezen op mogelijke vulkanische hotspots op het oppervlak van de planeet.

Sinds 2015 bestudeert ook de Japanse Akatsuki ruimtesonde de atmosfeer van de planeet. EnVision zal de radarbeelden van het oppervlak die in de jaren ’90 door de Magellan van de NASA zijn verkregen aanzienlijk verbeteren. In samenwerking met de aanstaande DAVINCI+ en VERITAS-missies van de NASA zal het drietal nieuwe ruimtevaartuigen de meest uitgebreide studie van Venus ooit maken.

Na de eerste oproep in 2016 bleven uiteindelijk EnVision en Theseus (Transient High-Energy Sky and Early Universe Surveyor) over. Theseus zou voorbijgaande gebeurtenissen aan de sterrenhemel volgen en zich in het bijzonder richten op uitbarstingen van gammastraling in de eerste miljard jaar dat het heelal bestond om zo licht proberen te werpen op de levenscyclus van de eerste sterren. Hoewel EnVision werd aanbevolen door het Senior Science Committee werd erkend dat ook Theseus een zeer overtuigende wetenschappelijke basis heeft die een uiterst belangrijke bijdrage aan het betreffende astronomische werkveld zou kunnen leveren.

De volgende stap voor EnVision is over te gaan naar de gedetailleerde “definitiefase”, waarin het ontwerp van de satelliet en instrumenten wordt afgerond. Na de ontwerpfase zal een Europese industriële aannemer worden geselecteerd om EnVision te bouwen en te testen voordat de sonde met een Ariane 6 raket zal worden gelanceerd.

De eerste lanceermogelijkheid voor EnVision is in 2031 met andere opties in 2032 en 2033. De ruimtesonde zou ongeveer 15 maanden nodig hebben om Venus te bereiken met nog eens 16 maanden om in de gewenste baan te komen. Uiteindelijk zal de ruimtesonde een omlooptijd van 92 minuten hebben en op een hoogte tussen 220 en 540 kilometer in een quasi polaire baan om Venus draaien.

De Solar Orbiter, Euclid, Plato en Ariel zijn de andere vier middelgrote missies. Solar Orbiter werd in februari 2020 gelanceerd en de andere missies zullen de komende jaren aan de beurt komen.

Website EnVision-missie

Eerste publicatie: 14 juni 2021
Bron: ESA en spacedaily