ExoMars Rover-missie officieel opgeschort

Afgelopen week heeft de leiding van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA stappen ondernomen om de ExoMars-missie, een gezamenlijk project met het Russische ruimtevaartagentschap Roscosmos, op te schorten. Het is het laatste wetenschappelijke gevolg van de Russische inval van Oekraïne die instellingen die samenwerken met Russische entiteiten heeft gedwongen hun standpunten opnieuw te evalueren.

ExoMars is een tweedelige missie bestaande uit een orbiter die in 2016 werd gelanceerd om de chemie van de atmosfeer van Mars te bestuderen, en een Marsrover, vernoemd naar de wetenschapper Rosalind Franklin en die dit jaar gelanceerd zou moeten worden.

De missie heeft lang op zich laten wachten; het was deze week tien jaar geleden dat de financiering werd toegekend maar technische vertragingen en de COVID-19 pandemie duwden de lanceerdatum van de rover terug naar de herfst van 2022. Dat streven leek levensvatbaar tot de Russische invasie van Oekraïne vorige maand.

Vanaf het begin was het duidelijk dat er over ExoMars werd getwijfeld. In een verklaring kort na de invasie stelde ESA dat het de sancties die door de lidstaten aan Rusland zijn opgelegd volledig toepast en dat de sancties en de bredere context een lancering in 2022 zeer onwaarschijnlijk maken.

De meest recente zet van ESA bevestigt die onwaarschijnlijkheid. De regerende raad van het agentschap, die afgelopen week in Parijs bijeenkwam, gaf unaniem het mandaat aan de directeur-generaal van ESA om stappen te ondernemen om de samenwerking met Roscosmos op te schorten en gaf toestemming voor een onderzoek naar hoe ExoMars van de grond te krijgen zonder betrokkenheid van Roscosmos.

De ontwikkelingen rondom ExoMars zijn slechts de laatste wetenschappelijke gevolgen van de Russische invasie. Afgelopen week verklaarde CERN zijn steun aan Oekraïne en kondigde aan dat het geen nieuwe samenwerkingen met Russische instellingen zo beginnen. In februari suggereerde Roscosmos-chef Dimitri Rogozin dat Amerikaanse sancties tegen Rusland het internationale ruimtestation zouden kunnen doen neerstorten. Dat bracht de gepensioneerde NASA-astronaut Scott Kelly ertoe een Twitterdiscussie met de Russische beheerder aan te gaan. Iets waar NASA niet zo blij mee was.

In haar nieuwste verklaring kondigde NASA aan dat haar directeur-generaal over enkele weken een vergadering van de agentschapsraad bijeen zou roepen om voorstellen in te dienen voor hoe nu verder te gaan met ExoMars zonder Russische betrokkenheid.

Eerste publicatie: 19 maart 2022
Bron: ESA