Zonnestelsel Nieuws

Gevaarlijk hoge stralingsniveaus op de Maan

Chang`e 4 gefotografeerd door de maanrover Yutu-2
De Chinese maanlander Chang’e 4, gefotografeerd door de maanrover Yutu-2. Het Duitse instrument dat de straling meet bevindt zich links achter de antenne. Credit: © CNSA/CLEP

Volgens een nieuw onderzoek krijgen toekomstige maanreizigers te maken met een stralingsniveau dat drie keer hoger ligt dan aan boord van het International Space Station. Om dit gezondheidsrisico in te dammen zullen verblijven op de Maan dikke wanden moeten hebben.

De Chinese lander op de verre zijde van de Maan levert de eerste volledige metingen van de straling die het oppervlak van de Maan bereikt en dat is belangrijke informatie voor de NASA en andere ruimtevaartorganisaties die astronauten voor langere tijd naar de Maan willen sturen.

Een Chinees-Duits onderzoeksteam heeft een artikel gepubliceerd over de gegevens die de Chang’e 4 maanlander die momenteel op de verre zijde van de Maan onderzoek doet, gepubliceerd in het tijdschrift “Science Advances”. Deze maanlander is uitgerust met een in Duitsland ontwikkelde stralingsmeter.

Astronauten krijgen te maken met een stralingsdosis die 200 tot 1000 * hoger is dan wat we op Aarde ervaren. De dosis is 5 tot 10 keer hoger dan passagiers tijdens een trans-Atlantische vlucht krijgen. Het grote verschil is dat een dergelijke vliegreis veel minder lang duurt dan astronauten die in de toekomst voor langere tijd op de Maan zullen verblijven.

Het grootste risico van deze stralingsniveaus is kanker. Mensen zijn niet echt gemaakt voor dergelijke stralingsniveaus en we zullen ons dus goed moeten beschermen, aldus een van de onderzoekers.

Stralingsniveaus zullen op de Maan nagenoeg overal hetzelfde niveau hebben. Uitzonderingen zullen de gebieden zijn in de buurt van de wanden van diepe kraters.

Hoe minder je van de lucht kan zien hoe beter want het overgrote deel van de straling is afkomstig uit de ruimte.

Volgens de onderzoekers bevinden de gemeten stralingsniveaus zich dicht in de buurt van wat modellen hadden voorspeld. De niveaus die de Chang’e 4 heeft gemeten komen heel goed overeen met de straling die door een detector aan boord van een NASA-orbiter is gemeten die meer dan 10 jaar om de Maan heeft gedraaid.

Eerder deze week maakte de NASA bekend dat de eerste astronauten die tijdens het Artemisprogramma op de Maan zullen landen er ongeveer een week zullen blijven. Dit is twee keer langer dan de bemanningen van de Apollo 50 jaar geleden deden. Als er een basiskamp is ingericht dan zullen expedities een tot twee maanden gaan duren.

NASA wil tegen het einde van 2024 weer mensen naar de Maan brengen. Na 2030 zullen er mogelijk ook mensen naar Mars worden gelanceerd.

Volgens NASA zullen alle bemande Orion capsules die naar de Maan gaan worden uitgerust met stralingsdetectoren. Momenteel werken drie private ondernemingen, onder toeziend oog van de NASA, aan de ontwikkeling van een lander. Tijdens minimaal de eerste maanlanding zullen de astronauten in het onderste deel van hun lander verblijven.

De Duitse onderzoekers zeggen dat verblijven van maanmateriaal gemaakt kunnen worden als er meer dan twee dagen op de Maan wordt gebivakkeerd. De wanden moeten ongeveer 80 cm dik zijn. Maar ze mogen ook niet veel dikker zijn want dan gaat de straling die de wanden zelf uitzenden als gevolg van de straling uit de ruimte, een te grote rol spelen.

Artikel: S. Zhang el al., First measurements of the radiation dose on the lunar surface, Science Advances (2020).

Eerste publicatie: 26 september 2020
Bron: phys.org