Heeft de Aarde een nieuwe quasi-maan?
Astronomen hebben een asteroïde gevonden die samen met de Aarde om de Zon draait en daardoor de bijnaam “quasi-maan” heeft gekregen.
De onlangs ontdekte asteroïde 2023 WF13 heeft voor wat opschudding gezorgd onder astronomen. De asteroïde blijkt zich in een baan te bevinden die niet alleen in een 1:1 resonantie is met de Aarde maar ook een pad volgt dat feitelijk rond de Aarde draait – zij het in een baan die zo excentrisch is dat hij halverwege Mars en halverwege Venus uitsteekt.
Er is geen formele definitie voor dit soort objecten, die soms quasi-maan of quasi-satelliet worden genoemd. Ze volgen een baan rond de Aarde, maar meestal niet langer dan enkele tientallen jaren. Het bekendste van deze objecten, Kamo’oalewa genaamd, werd in 2016 gevonden en wordt beschouwd als de kleinste, dichtstbijzijnde en meest stabiele bekende quasi-maan. Hij heeft een baan die al bijna een eeuw in een stabiele resonantie met de Aarde is en die volgens berekeningen van het Jet Propulsion Laboratory van de NASA nog eeuwen zo zal blijven.
Maar deze nieuw gevonden asteroïde zal, als de voorlopige baanberekeningen kloppen, dat record ruimschoots overschrijden. Volgens sommige schattingen cirkelt hij al sinds minstens 1000 voor Christus om de Aarde en zal hij dat vermoedelijk blijven doen tot ongeveer 3700 na Christus. Als dat klopt dan zou 2023 WF13 de meest stabiele quasi-maan van de Aarde zijn die ooit is gevonden.
De asteroïde werd op 28 maart 2023 voor het eerst waargenomen door de PanSTARRS bovenop Haleakalã op Maui, Hawaï. Na verdere waarnemingen van de Canada France Hawaï Telescope en de sterrenwachten op Kitt Peak en Mount Lemmon, werd de ontdekking op 1 april 2023 officieel aangekondigd. De erg op de Aarde lijkende halflange as was meteen verdacht en nadat de parameters door een simulator waren gehaald die extrapoleert naar het verleden en de toekomst, kon men het object als een quasi-maan identificeren.
De simulaties leidden ertoe dat anderen verschillende waarnemingen van vóór de ontdekking vonden, die helemaal teruggingen tot 2012. Daardoor kon de baan worden verfijnd en werd bevestigd dat het niet alleen een quasi-maan was maar dat hij al dat al duizenden jaren was. Het lijkt de langste quasi-maan van de Aarde te zijn die tot nu toe bekend is met een baan die naar verwachting bijna 4000 jaar in deze configuratie zal blijven.
Astronomen van het Space Science Institute zeggen dat 2023 FW13 inderdaad om de Aarde draait maar dat er een addertje onder het gras zit; de afmeting van de lus (met een straal van ongeveer 0,18 AE) is zo groot dat de Aarde in wezen geen rol speelt in de beweging van de asteroïde. Ter vergelijking: Mercurius draait om de Zon op 0,4 AE. De asteroïde is pg een enkele manier verbonden met de Aarde, behalve bij toeval.
De asteroïde draait om de Zon en is niet gebonden aan de Aarde. Hij staat echter wel in resonantie met onze planeet waardoor zijn pad grote lussen rond de Aarde maakt.
Zelfs de kans om in een quasi-baan te belanden is niet uniek. Een snelle berekening suggereert dat er ongeveer 2 miljoen asteroïden van zijn grootte of groter zijn (met een absolute helderheid van magnitude 26), en dat er momenteel ongeveer drie van zulke objecten rond de Aarde draaien.
Hoewel dergeljike objecten in een baan om de Aarde draaien is het onwaarschijnlijk dat ze ooit een ernstige bedreiging vormen. Het goede nieuws is dat zo’n baan niet “uit het niets” resulteert in ee inslagbaan. Een dergelijke belemmerende inslag zou waarschijnlijk tientallen Jaren voordat hij plaats vindt, worden ontdekt. In feite heeft zo’n baan een grotere stabiliteit op de langere termijn dan andere niet-resonerende banen.
De grootte van 2023 FW134 wordt geschat op 10-20 meter.
Objecten in dergelijke banen zouden zelfs nuttig kunnen zijn als “springplank” naar Mars. Doordat ze zo dicht bij de baan van de Aarde liggen is hun relatieve snelheid laag genoeg om ze binnen enkele maanden in plaats van jaren te bereiken. Die korte reistijd en de lage zwaartekracht van de objecten kunnen betekenen dat een missie “ een zinvolle manier is om deep space-missies te oefenen alvorens een bemanning en hardware in te zetten voor een langere reis naar Mars.
Eerste publicatie: 8 april 2023
Bron: Sky & Telescope
