Zonnestelsel Nieuws

Help ESA bij het vinden van de 10 verschillen

De Rosetta ruimtesonde verzamelde enorm veel gegevens over een komeet. Nu is het aan ons om die data te ontcijferen.

Twee afbeeldingen van het oppervlak van een komeet.
Voor en na afbeeldingen van het oppervlak van komeet 67P. Credit: ESA/Zooniverse

Tussen 2014 en 2016 bestudeerde de Rosetta ruimtesonde van de ESA op honderden miljoenen kilometers van de Aarde een komeet. De Rosetta ruimtesonde verzamelde er data over de structuur en de geologie. Nu vraagt ESA het publiek om opnames van de komeet te bestuderen en de verschillen aan het oppervlak in de loop van de tijd te rapporteren.

Het gaat om de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Deze komeet werd in 1969 voor het eerst gezien. De komeet volgt een elliptische baan die hem in 6,5 jaar eenmaal om de Zon brengt. Toen Rosetta in 2014 bij de komeet arriveerde werd de ruimtesonde de eerste die in een baan om een komeet kwam.

Tijdens zijn reis om de Zon wordt 67P van verschillende kanten beschenen. Dat zorgde ervoor dat Rosetta de komeet van alle kanten goed kon bestuderen en dat er vele, zeer gedetailleerde foto’s werden gemaakt met de OSIRIS-camera aan boord van de ruimtesonde.

Gezien de complexiteit van de afbeeldingen is het menselijk oog veel beter in het detecteren van kleine veranderingen tussen afbeeldingen dan geautomatiseerde algoritmes. Dit zegt Sandor Kruk, een astrofysicus van het Max Planck Instituut voor Buitenaardse Fysica in Duitsland. Hij is de bedenker en oprichter van het burgerwetenschapsproject.

Rosetta Zoo

Met behulp van een tool genaamd Rosetta Zoo worden leden van het publiek aangemoedigd om naar afbeeldingen van kenmerken op komeet 67P te kijken die zijn gemaakt voor en nadat deze de Zon van dichtbij naderde. Vrijwilligers kunnen de afbeeldingen manipuleren door ze te draaien en in te zoomen en ze kunnen aangeven welk type kenmerk volgens hen in de afbeelding te zien is (stof, rotsblok, erosieve kenmerken) en wat er aan is veranderd – of het nieuw is of is verdwenen of gewoon verplaatst.

In de afgelopen Jaren hebben astrofotografen en ruimteliefhebbers spontaan veranderingen en tekenen van activiteit in de beelden van Rosetta gemeld. Behalve enkele gevallen was het echter niet mogelijk om een van deze gebeurtenissen te koppelen aan oppervlakteveranderingen. Dat kwam voornamelijk door het gebrek aan menselijke ogen die door de hele dataset spitten. De dataset is erg groot dus er zijn ook veel ogen nodig.

Het vrijwilligerswerk aan de gegevens zal worden gebruikt om kaarten te maken van actieve gebieden op het oppervlak van de komeet. Wetenschappers kunnen de resultaten gebruiken om nieuwe modellen van komeetactiviteit te maken. Hoe meer ogen deze foto’s bekijken hoe meer inzichten men kan verkrijgen over het oude puin dat door ons zonnestelsel zweeft.

Eerste publicatie: 7 mei 2022
Bron: ESA