Jupiter

Hoe ver weg is Jupiter?

De zidpool van Jupiter gefotografeerd door de Juno
De zuidpool van Jupiter gefotografeerd door de Juno-sonde van de NASA vanaf een hoogte van 52.000 kilometer. De ovalen zijn wervelstormen met een grootte tot 1000 kilometer in doorsnede. De opname is samengesteld uit opnames van drie scheervluchten.
Credit: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Betsy Asher Hall/Gervasio Robles

Jupiter is de grootste planeet in het zonnestelsel en ondanks zijn grote afstand tot de Zon staat hij toch als een hele heldere stip aan de sterrenhemel. Alleen Venus kan helderder worden dan Jupiter.

Hoe ver is Jupiter van de Aarde verwijderd?

Beide planeten draaien in een elliptische baan om de Zon dus de afstand van Jupiter tot de Aarde veranderd steeds. Op het dichtste punt is Jupiter 588 miljoen kilometer van de Aarde verwijderd. Op dit punt is Jupiter helderder dan Venus aan de sterrenhemel. De grootste afstand bedraagt 968 miljoen kilometer.

Jupiter heeft 11,86 jaar nodig voor één omloop om de Zon. De Aarde passeert Jupiter iedere 398,9 dagen. Deze bewegingen zorgen ervoor dat Jupiter af en toe een terugwaartse beweging beschrijft aan de hemel. Deze retrograde beweging veroorzaakte in het Copernicaanse model van het zonnestelsel grote problemen omdat men het niet kon verklaren. Johannes Kepler loste dit probleem op door te bewijzen dat de planeetbanen elliptisch zijn en niet perfect cirkelvormig.

Hoe ver is Jupiter van de Zon verwijderd?

De elliptische baan betekent dat de afstand tot de Zon ook niet constant is. De kortste afstand tussen Jupiter en de Zon bedraagt 741 miljoen kilometer. De grootste afstand tussen Jupiter en de Zon bedraagt 817 miljoen kilometer. De gemiddelde afstand tussen Jupiter en de Zon bedraagt 778 miljoen kilometer.

Als twee lichamen om elkaar heen draaien dan heeft dit systeem zijn eigen massa-centrum dat meestal het dichtste bij het meest massieve objecten ligt. Dit is het punt waarom de beide lichamen draaien. We zeggen dan wel dat planeten om de Zon draaien maar in feite draaien ze om een gemeenschappelijk zwaartepunt Dit betekent dat de planeten niet alleen samen met de Zon een gemeenschappelijk zwaartepunt hebben maar ook tussen de planeten onderling is er een gemeenschappelijk zwaartepunt. Echter de super-massieve Zon domineert zo sterk dat deze zwaartepunten geen invloed hebben en niet tot nauwelijks meetbaar zijn.

In ons zonnestelsel ligt het zwaartepunt tussen de Zon en de meeste planeten binnen de Zon zelf maar Jupiter is zo zwaar dat het zwaartepunt tussen Jupiter en de Zon met buiten de Zon zelf ligt.

Hoe lang hebben we nodig om bij Jupiter te komen?

De tijd die een ruimtesonde nodig heeft om bij een planeet te komen hangt van een aantal factoren af. Ruimtesondes worden zelden in een rechte lijn gelanceerd maar maken scheervluchten langs andere planeten om de juiste snelheid te krijgen. Op deze manier hebben ze minder brandstof nodig en kunnen ze goedkoper worden gebouwd.

De Galileo-sonde werd in oktober 1989 gelanceerd en was 6 jaar onderweg naar Jupiter om daar in december 1995 aan te komen. De ruimtesonde legde gedurende zijn reis 4 miljard kilometer af maar nam niet de kortste weg. De ruimtesonde reisde langs Venus, Aarde en de asteroïde Gaspra om bij Jupiter te kunnen komen.

Voyager-1 had slechts 2 jaar nodig om Jupiter te bereiken. Voyager-1 werd op 5 september 1977 gelanceerd en maakte op 5 maart 1979 de dichtste nadering tot Jupiter. Voyager-1 kon mede door de gunstige standen van de planeten zo snel reizen.

De New Horizons-verkenner kiest een ander pad naar Pluto toe. De verkenner werd op 19 januari 2006 gelanceerd. Op 28 april 2007 was er een scheervlucht langs Jupiter. De reis gaat nu verder naar Pluto en andere dwergplaneten. New Horizons had slechts 13 maanden nodig voor zijn reis naar Jupiter.

Op 5 augustus 2011 is de Juno gelanceerd. Deze verkenner gaat onderzoek doen bij Jupiter. Juno heeft ongeveer 5 jaar nodig om Jupiter te bereiken.

De tijd dat een ruimtesonde nodig heeft is niet alleen afhankelijk van de technologische ontwikkelingen maar ook van de onderlinge standen tussen de planeten.

 

Eerste publicatie: 23 november 2012
Laatste wijziging: 2 april 2017

Meer over Jupiter