Begrippen - definities

Hoeveel sterren kunnen we zien op een donkere heldere nacht?

De Aarde bij nacht
De Aarde bij nacht. Credit: Public Domain

Tijdens sterrenkijkdagen en sterrenkundecursussen is het een veel gestelde vraag: hoeveel sterren kunnen we eigenlijk zien met het blote oog? Het lijkt een simpele vraag maar het antwoord is toch wat lastiger te formuleren.

Je ogen hebben ongeveer 30 minuten nodig om volledig aan de donkerte te wennen. Kies een waarneemplek ergens op het platteland, zo ver mogelijk weg van de bebouwde kom met al zijn strooilicht. Kies ook een heldere nacht uit zonder maan. Hoeveel sterren zou je kunnen zien?

Er is geen eenduidig antwoord te geven op deze vraag. Niemand heeft ooit alle sterren aan de nachtelijke hemel geteld en astronomen gebruiken andere getallen als theoretische schattingen.

Als we alle sterren tellen die in alle richtingen rondom de Aarde zichtbaar zijn dan ligt de bovengrens bij de schattingen op ongeveer 10.000 sterren. Andere schattingen zeggen dat er met het blote oog ongeveer 5000 sterren zijn die vanuit alle richtingen op Aarde zijn te zien. De Aarde is altijd half verlicht dus we kunnen slechts de helft van het aantal geschatte sterren zien, laten we zeggen tussen de 2500 en 5000 sterren die aan de nachtzijde van de Aarde zichtbaar zijn. Daarnaast gaat een deel van de sterren verloren in de gloed langs de horizon.

Waarom zijn astronomen het niet eens over het aantal zichtbare sterren? Dat heeft te maken met het feit dat we niet allemaal de sterrenhemel op dezelfde manier kunnen zien. Zelfs onder de meest ideale condities is er een behoorlijk verschil in het aantal sterren dat mensen kunnen zien. Dat heeft de maken met de conditie van je ogen en ook met je leeftijd. Als je ouder wordt worden je ogen minder gevoelig voor zwak licht.

Daarnaast moet je ook rekening houden met de helderheid van de nachtelijke hemel. Zelfs op een maanloze nacht wordt de nachtelijke hemel verlicht door de gloed van verlichting vanaf het oppervlak van de Aarde.

Maar ver verwijderd van stadslicht en onder absoluut perfectie condities qua duisternis en helderheid van de sterrenhemel kan een persoon van jonge tot gemiddelde leeftijd met ogen van normale kwaliteit enkele duizenden sterren zien.

Wil je meer weten over lichtvervuiling en wil je meehelpen om onze sterrenhemel donker te houden zodat we nog lang zo vel mogelijk sterren kunnen zien? Bezoek eens de website van de International Dark-Sky Association of het Platform Lichthinder.

 

Eerste publicatie: 26 februari 2018
Bron: Earthsky