Astronomisch Nieuws

Hubble fotografeert NGC1333 voor zijn 33ste verjaardag

Deze nieuwe foto van de reflectienevel NGC 1333 werd genomen ter ere van de 33ste verjaardag van de lancering van de Hubble Space Telescope op 24 april 1990. De afbeelding biedt een kijkje in het chaotische en rommelige stervormingsproces. Om te beginnen laat het ziend at sterren niet geïsoleerd maar in batches worden geboren. Ze zijn opgebouwd uit koude interstellaire waterstof die is doorspekt met roetachtig stof. Stofsluiers blokkeren een groot deel van het zicht van Hubble op deze interstellaire ketel van gas, stof en sterren. Maar jonge heldere sterren steken eruit, alsof je zonlicht op een grotendeels bewolkte dag door wolken heen ziet prikken.

NGC 1333 in het sterrenbeeld Perseus
Deze Hubble-afbeelding toont NGC 1333, een reflectienevel op 1000 lichtjaar afstand in het noordelijke sterrenbeeld Perseus. Afbeelding tegoed: NASA / ESA / STScI.

NGC 1333 bevindt zich op een afstand van ongeveer 1000 lichtjaar van de Aarde in de richting van het sterrenbeeld Perseus.

NGC 1333, ook bekend als Cedar 16 en LBN 741, is een reflectienevel die voor het eerst in 1855 door de Duitse astronoom Eduard Schönfeld werd gezien, In NGC 1333 bevinden zich twee groepen jonge sterren die minder dan 2 miljoen jaar oud zijn.

“Het kleurrijke beeld van Hubble onthul teen bruisende ketel van gloeiende gassen en pikzwart stof die wordt opgewekt en rondgeblazen door honderden nieuwe sterren die in de donkere wolk zijn ingebed, aldus Hubble-astronomen.

“Zelfs dan krabt de Hubble slechts aan het oppervlak; het grootste deel van de vuurstorm van stergeboorte is verborgen achter wolken van fijn stof – in wezen roet – die dikker zijn naar de onderkant van het beeld toe.

“De zwarte delen van het beeld zijn geen lege ruimte, maar zijn gevuld met verduisterend stof.”

Om het nieuwe beeld van NGC 1333 vast te leggen tuurde Hubble door een sluier van stof aan de rand van een gigantische wolk van koude moleculair waterstof – de grondstof voor het fabriceren van nieuwe sterren en planeten onder de meedogenloze aantrekkingskracht van de zwaartekracht.

“De afbeelding onderstreept het feit dat stervorming een rommelig proces is in een onstuimig heelal”, aldus de astronomen.

“Woeste stellaire winden, waarschijnlijk afkomstig van de helderblauwe ster bovenaan de afbeelding, waaien door een gordijn van stof. Het fijne stof verstrooit het sterlicht op blauwe golflengtes.”

“Verdere naar beneden schijnt een andere heldere superhete ster door filamenten van verduisterend stof, en ziet eruit als de zon die door de wolken schijnt.”

“En diagonale reeks zwakkere begeleidende sterren ziet er roodachtig uit omdat het stof hun sterlicht filtert, waardoor er meer van het rode licht doorkomt.”

“De onderkant van de foto geeft een kijkje in een sleutelgat diep in de donkere nevel”, voegen de astronomen eraan toe.

“Hubble vangt de roodachtige gloed van geïoniseerd waterstof op. Het lijkt op de finale van een vuurwerkshow, met meerdere overlappende gebeurtenissen.”

“Dit wordt veroorzaakt door potlood dunne jets die uit nieuw gevormde sterren buten het gezichtsveld schieten.”

“Deze sterren zijn omringd door circumstellaire schijven, die uiteindelijk planetaire systemen kunnen produceren, en krachtige magnetische velden die twee parallelle stralen heet gas diep de ruimte in sturen, als een dubbel lichtzwaard uit sciencefictionfilms.”

“Ze beeldhouwen een patroon op de waterstofcocon, zoals tracings van lasershows. De Jets zijn het geboortekaartje van een ster.”

“Dit uitzicht is een voorbeeld van de tijd dat onze eigen zon en planeten zich 4,5 miljard jaar geleden in zo’n stoffige moleculaire wolk vormden.”

“Onze zon ontstond niet geïsoleerd, maar was in plaats daarvan ingebed in een moshpit van stellaire geboorte, misschien nog energieker en massiever dan NGC 1333.”

Eerste publicatie: 21 april 2023
Bron: NASA