Hubble legt een actief spiraalstelsel in de Telescoop vast
Astronomen hebben met behulp van de Hubble Space Telescope een opname gemaakt van het lensvormige spiraalstelsel IC 4709.
IC 4709 bevindt zich op een afstand van ongeveer 240 miljoen lichtjaar in het zuidelijke sterrenbeeld Telescopium – Telescoop. Het stelsel heeft een diameter van ongeveer 60.000 lichtjaar en het is ook bekend als ESO 182-14 en LEDA 61835.
IC 4709 werd op 14 september 1901 voor het eerst gezien door de Amerikaanse astronoom DeLisle Stewart.
Het stelsel heeft een actieve galactische kern, een compact gebied in zijn centrum waarin materiaal naar een supermassief zwart gat wordt getrokken.
Als de kern van IC 4709 gevuld zou zijn met sterren dan zou het sterrenstelsel veel minder helder zijn. Het supermassieve zwarte gat in de kern heeft een massa van 65 miljoen zonsmassa.
Om dit supermassieve zwarte gat draait een schijf van gas dat uiteindelijk in het zwarte gat verdwijnt. Tijdens dit proces botst het gas tegen elkaar op en terwijl het ronddraait warmt het op.
Het gas bereikt zulke hoge temperaturen dat het enorme hoeveelheden elektromagnetische straling uitzendt, van infrarood tot zichtbaar licht tot ultra violet licht en verder – in dit geval inclusief röntgenstraling.
De actieve galactische kern van IC 4709 wordt verduisterd door een strook donker stof, net zichtbaar in het centrum van het sterrenstelsel, die elke optische emissie van de kern zelf blokkeert.
De spectaculaire resolutie van Hubble geeft astronomen echter een gedetailleerd beeld van de interactie tussen de vrij kleine actieve galactische kern en zijn gaststerrenstelsel.
Dit is essentieel voor het begrijpen van superzware zwarte gaten in sterrenstelsels die veel verder weg liggen dan IC 4709, waar het oplossen van zulke fijne details niet mogelijk is.
De opname is door ESA vrijgegeven als foto van de week 36.
Eerste publicatie: 2 september 2024
Bron: ESA/sci-news
