Hubble maakt opname van het centrale deel van het Driehoekstelsel
Astronomen hebben met behulp van de Hubble Space Telescope een gedetailleerde opname gemaakt van het centrale deel van het Driehoekstelsel.
Ook bekend als Messier 33, M33 of NGC 598 is het Driehoekstelsel een spiraalvormig sterrenstelsel op een afstand van ongeveer 3 miljoen lichtjaar.
Onder uitstekende omstandigheden kan dit sterrenstelsel met het blote oog worden gezien als een vaag, wazig object in het sterrenbeeld Driehoek – Triangulum, waar het een uitdagend en gewild object is voor amateurastronomen,
Het sterrenstelsel is een opmerkelijk lid van de Lokale Groep van sterrenstelsels, een verzameling van meer dan 50 sterrenstelsels die door zwaartekracht bij elkaar worden gehouden. Het is het op twee na grootste sterrenstelsel van de groep, maar ook het kleinste spiraalvormige sterrenstelsel in de groep.
Het Driehoekstelsel meet slechts ongeveer 60.000 lichtjaar in doorsnee, vergeleken met de 200.000 lichtjaar van het Andromedastelsel; de Melkweg ligt tussen deze uitersten met een diameter van ongeveer 100.000 lichtjaar.
Het Driehoekstelsel staat bekend als een broeinest van stergeboortes, waar sterren worden gevormd in een tempo dat 10 keer hoger ligt dan het gemiddelde van zijn buur, het Andromedastelsel.
Interessant genoeg duiden de nette, georganiseerde spiraalarmen op weinig interactie met andere sterrenstelsels dus de snelle stergeboorte wordt niet gevoed door galactische botsingen, zoals in veel andere sterrenstelsels.
Het sterrenstelsel bevat veel stof en gas om sterren te produceren en talloze geïoniseerde waterstofwolken, ook wel HII-gebieden genoemd, die aanleiding geven tot enorme stervorming.
Onderzoekers hebben bewijs geleverd dat zware sterren worden gevormd in botsingen tussen massieve moleculaire wolken in het Driehoekstelsel.
Deze nieuwe afbeelding van Hubble legt roodachtige wolken van geïoniseerd waterstof vast, afgewisseld met donkere stofwolken. De schijnbare korreligheid van de afbeelding is in feite zwermen van sterren.
Het Driehoekstelsel is een van de minder dan 100 sterrenstelsels die dichtbij genoeg zijn voor telescopen als Hubble om individuele sterren te onderscheiden, zoals duidelijk op de afbeelding is te zien.
Het is bekend dat het stelsel geen centrale uitstulping heeft en er is geen bewijs voor een superzwaar zwart gat in de kern – vreemd, aangezien de meeste spiraalstelsels een centrale uitstulping hebben die bestaat uit dicht opeengepakte sterren en de meeste grote sterrenstelsels superzware zwarte gaten in hun centrum hebben.
Sterrenstelsels met dit type structuur worden zuiver schijfsterrenstelsels genoemd en studies suggereren dat ze ongeveer 15 – 18% van de sterrenstelsels in het heelal uitmaken.
Het Driehoekstelsel kan zijn gestroomlijnde uiterlijk en ongestoorde status op dramatische wijze verliezen – het is op een mogelijke botsingskoers met zowel het Andromedastelsel als ons eigen Melkwegstelsel.
De opname is gemaakt als onderdeel van een onderzoek van het Driehoekstelsel in een poging om theorieën over onderwerpen als de fysica van het interstellaire medium, stervormingsprocessen en stellaire evolutie te verfijnen.
Eerste publicatie: 1 september 2024
Bron: NASA/Hubble Space Telescope/sci-news