Hubble maakt prachtige foto van NGC 1672
De Hubble Space Telescope heeft een opname gemaakt van het balkspiraalstelsel NGC 1672 dat zichtbaar is vanaf het zuidelijk halfrond.
NGC 1672 bevindt zich op een afstand van ongeveer 49 miljoen lichtjaar van de Aarde in de richting van het sterrenbeeld Dorado – Goudvis. Het sterrenstelsel heeft een diameter van 75.000 lichtjaar.
NGC 1672 werd op 5 november 1826 gevonden door de Schotse astronoom James Dunlop.
NGC 1672 is een prototype balkspiraalstelsel en verschilt van normale spiraalstelsels doordat de armen niet helemaal doordraaien tot in het centrum. In plaats daarvan zijn ze verbonden aan een rechte balk met sterren waarin zich ook het centrum van het stelsel bevindt.
Wij kijken bijna vanaf de bovenkant op NGC 1672. Het stelsel vertoont verschillende gebieden waar intense stervorming plaatsvindt.
De grootste stervormingsconcentraties bevinden zich in de buurt van de uiteinden van de centrale balk.
NGC 1672 is ook als een Seyfert-stelsel geclassificeerd. Dergelijke stelsels zijn vernoemd naar de astronoom Carl Keenan Seyfert die in de jaren ’40 van de vorige eeuw een familie van sterrenstelsels met actieve kernen bestudeerde. De energieproductie van deze kernen kan soms groter zijn dan hun gaststelsel.
Dit deze soort actieve sterrenstelsels behoren ook blazars en quasars.
Ofschoon ieder type zijn eigen kenmerken worden ze allemaal door dezelfde motor aangedreven – supermassieve zwarte gaten – maar bekijken we ze vanuit een andere hoek.
Volgens Hubble-astronomen is NGC 1672 een rijke lichtshow die een indrukwekkend scala aan verschillende hemelse lichten laat zien. Zoals in elk spiraalvormig sterrenstelsel is de schijf gevuld met miljarden stralende sterren die het een prachtige gloed geven.
Langs de twee grote armen worden bellen van waterstofgas gemaakt die door de krachtige straling van nieuw gevormde sterren binnenin, een opvallend rood licht laten schijnen. Dicht bij het centrum liggen enkele spectaculaire sterren: nieuw gevormd en extreem heet, ze zijn ingebed in een ring van heet gas en zenden krachtige röntgenstraling uit.
En helemaal in het centrum bevindt zich een nog briljantere bron van röntgenstraling, een actieve galactische kern die is gecreëerd door de verhitte accretieschijf rond het superzware zwarte gat van NGC 1672; dit maakt NGC 1672 een Seyfert-stelsel.
Maar een hoogtepunt van de nieuwe foto is het meest tijdelijke van deze sterren: supernova SN 2017gax, zichtbaar op slechts één van de zes Hubble-afbeeldingen die deze samengestelde opname vormen.
Dit was een Type I-supernova veroorzaakt door de kerninstorting en daaropvolgende explosie van een gigantische ster, die in slechts een paar dagen van onzichtbaarheid naar een nieuw licht aan de hemel ging.
Op die afbeelding van later dat haar is de supernova al aan het vervangen en is dus hier nog maar net zichtbaar als een klein groen stipje, net onder de bocht van de spiraalarm aan de rechterkant.
Dit was eigenlijk met opzet, omdat de astronomen wilden zoeken naar een begeleidende ster die de supernova-voorloper mogelijk heeft gehad – iets dat onmogelijk te zien is naast een actieve supernova.
Deze opname is vrijgegeven als Hubble Photo of the Week 45-2024.
Eerste publicatie: 10 november 2024
Bron: NASA/ESA/Sci-News
