Astronomisch Nieuws

Hubble Space Telescope ziet een “complex geval” in de Virgo cluster

Het Hubble-team heeft een opname vrijgegeven van het dwergsterrenstelsel IC 776 dat te vinden is in de richting van het sterrenbeeld Virgo – Maagd.

IC 776 in het sterrenbeeld Virgo - Maagd
Deze Hubble-opname toont IC 776, een dwergstelsel op ongeveer 100 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Maagd. Credit: NASA / ESA / Hubble / M. Sun.

IC 776 is ongeveer 100 miljoen lichtjaar van de Aarde verwijderd. Het is ook bekend als UGC 7352 en LEDA 39163 en het is op 4 mei 1893 ontdekt door de Franse astronoom Stéphane Javelle.

IC 776 maakt deel uit van de Virgo cluster van sterrenstelsels. Dit is de meest nabije en best bestudeerde grote cluster van sterrenstelsels.

Hoewel het een dwergsterrenstelsel is, wordt het ook geclassificeerd als een SAB-type of “zwakke balkspiraal”, waarbij één onderzoek het een “complex geval” noemt in de morfologie.

Volgens Hubble-astronomen laat dit zeer gedetailleerde beeld die complexiteit goed zien.

IC 776 heeft een rafelige, verstoorde schijf die niettemin rond de kern lijkt te draaien, en bogen van stervormingsgebieden.

Het kleurenbeeld van IC 776 is gemaakt van afzonderlijke opnamen gemaakt in de zichtbare en nabije-infrarode gebieden van het spectrum. Hiervoor werd de Advanced Camera for Surveys (ACS) van de Hubble gebruikt.

Er werden twee filters gebruikt om verschillende golflengten te bemonsteren. De kleur is het resultaat van het toekennen van verschillende tinten aan elk monochromatisch beeld dat aan een afzonderlijk filter is gekoppeld.

Deze afbeelding is afkomstig van een waarneemprogramma dat zich richt op de studie van dwergsterrenstelsels in de Virgocluster, op zoek naar bronnen van röntgenstraling in dergelijke sterrenstelsels, aldus de Hubble-astronomen.

Röntgenstralen worden vaak uitgezonden door accretieschijven, waarbij materiaal dat door de zwaartekracht i een compact object wordt getrokken, samen botst en een hete, gloeiende schijf vormt.

Dat compacte object kan een witte dwerg of neutronenster in een binair systeem zijn die materiaal steelt van zijn begeleidende ster, of het kan een superzwaar zwart gat in het hart van een sterrenstelsel zijn dat alles eromheen verslindt.

Dwergsterrenstelsels zoals IC 776 die door de Virgocluster reizen, ervaren een druk van het intergalactische gas dat zowel stervorming kan stimuleren als het centrale zwarte gat n een sterrenstelsel kan voeden.

Dat kan hoogenergetische accretieschijven creëren, eet genoeg om röntgenstraling uit te zenden.

Hoewel Hubble geen röntgenstralen kan zien, kan hij wel samenwerken met röntgentelescopen zoals Chandra van de NASA, waardoor de bronnen van deze straling in hoge resolutie zichtbaar worden gemaakt met behulp van zichtbaar licht.

Er wordt gedacht dat dwergsterrenstelsels erg belangrijk zijn voor ons begrip van de kosmologie en de evolutie van sterrenstelsels.

Net als bij veel andere gebieden van de astronomie is het vermogen om deze sterrenstelsels over het hele elektromagnetische spectrum te bestuderen van cruciaal belang voor hun onderzoek.

Eerste publicatie: 29 april 2024
Bron: sci-news/ESA